Airbus: 40 lat od uruchomienia programu A320

W ciągu ostatniego półwiecza Airbus przeszedł drogę od skromnego outsidera do światowego lidera w dziedzinie aeronautyki. Firma zawdzięcza swój sukces w dużej mierze programowi, który przez dziesięciolecia stale się rozwijał, aby stać się głównym punktem odniesienia w swojej kategorii czyli rodzinie A320.

Program A320 został oficjalnie uruchomiony dokładnie 2 marca 1984 r. W tym czasie Airbus posiadała zamówienia na 96 maszyn tego typu. Air France był pierwszym klientem, który podpisał list intencyjny na 25 A320 z opcją na kolejnych 25 podczas Paris Air Show w 1981 r. W październiku 1983 r. British Caledonian złożył wiążące zamówienie na siedem sztuk, zwiększając ich łączną liczbę do ponad 80. Cyprus Airways stał się pierwszym klientem, który złożył zamówienie na A320 z silnikiem V2500 w listopadzie 1984 r., potem pojawił się Pan Am z 16 zamówionymi samolotami i 34 opcjami w styczniu 1985 r. oraz ówczesna jugosłowiańska linia Inex Adria. Jednym z najbardziej znaczących zamówień było złożenie przez Northwest Airlines zamówienia na 100 A320 w październiku 1986 r., napędzanych silnikami CFM56, co zostało później potwierdzone podczas Farnborough Airshow w 1990 r.

Przez lata A320 i jego kolejne warianty: A318, A319, A321 i przełomowy neo (New Engine Option), konsekwentnie wykazywały się wszechstronnością, oszczędnością paliwa i atrakcyjnym zasięgiem, czyniąc program preferowanym wyborem wśród klientów. Portfel zamówień rodziny A320 wynosi obecnie 18 460 samolotów (stan na koniec lutego 2024 r.), co czyni go najlepiej sprzedającym się samolotem komercyjnym na świecie.

Początki A320 i wejście do służby

Podczas prac nad A320, Airbus rozważał technologię propfan, zwany także silnikiem z otwartym wirnikiem lub wentylatorem bezkanałowym (UDF), która była wspierana przez Lufthansę. W tamtym czasie technologia ta była niesprawdzona i składała się zasadniczo z wentylatora umieszczonego poza gondolą silnika, oferując prędkość turbośmigłową i ekonomikę turbośmigłową; ostatecznie Airbus pozostał przy silnikach turbowentylatorowych.

W obecności ówczesnego premiera Francji Jacquesa Chiraca oraz księcia i księżnej Walii, pierwszy A320 zjechał z końcowej linii montażowej w Tuluzie 14 lutego 1987 r. i następnie odbył swój pierwszy techniczny lot 22 lutego tegoż roku. Lot ten trwał 3 godziny i 23 minuty, a sam program testów w locie to 1200 wylatanych godzin podczas 530 lotów. Certyfikat Europejskich Władz Lotniczych (JAA) został przyznany 26 lutego 1988 r. Pierwszy A320 został dostarczony do Air France 28 marca tegoż roku i rozpoczął komercyjną służbę 8 kwietnia lotem między Paryżem a Berlinem przez Düsseldorf. W 1988 r. koszt całego programu wyniósł 5,486 mld ówczesnych franków francuskich, co według kursu walut z 1988 r. stanowiło prawie 920 mln dolarów amerykańskich.

Obecne wyniki

Klienci nadal ufają rodzinie A320. W 2023 r. liczby te ponownie wzrosły, a linie i lessorzy na całym świecie zamówili ponad 1 800 samolotów. Liczba ta, największa w historii zarejestrowana w ciągu jednego roku, obejmowała 500 samolotów z rodziny A320 tylko dla indyjskich linii lotniczych IndiGo, które przeszły do historii dzięki temu rekordowemu zamówieniu. Warto także dodać, że zamówienia na rodzinę samolotów A320neo Airbusa osiągnęły w pierwszych miesiącach tego roku pięciocyfrową liczbę. Stało się to niemal 13 lat od ujawnienia pierwszej umowy z linią lotniczą na ten typ samolotu. Główny konkurent rodziny neo, B737 MAX, został z zamówieniami sporo w tyle.

Oszałamiający sukces rodziny A320 można przypisać wielu czynnikom. Przez lata Airbus, jego dostawcy i partnerzy z powodzeniem mobilizowali know-how, umiejętności i pasję rosnącej liczby osób, w coraz większej liczbie zakładów produkcyjnych na całym świecie. Linie montażu końcowego w Tianjin (Chiny) i Mobile (Alabama, USA) dołączyły do Tuluzy i Hamburga, aby sprostać rosnącym oczekiwaniom klientów w zakresie dostaw.

Czterdzieści lat innowacji w rodzinie A320

Program A320 to cztery dekady ciągłego doskonalenia i odważnych innowacji, od zaawansowanej awioniki po końcówki skrzydeł Sharklet i kabinę Airspace. Jedną z najbardziej rewolucyjnych cech rodziny A320 jest pionierskie wykorzystanie technologii fly-by-wire (FBW). Wprowadzenie cyfrowego systemu sterowania, który zastąpił konwencjonalne ręczne sterowanie lotem, było technologicznym skokiem naprzód, który umożliwił płynniejszą obsługę samolotu, zwiększenie wydajności i poprawę bezpieczeństwa lotniczego. Choć trzeba też dodać, że jej początki były dość trudne i przyczyniły się do pierwszej katastrofy A320, choć oficjalnie producent wszystkiemu zaprzeczał.

Decyzja z 2010 roku o przeprojektowaniu rodziny A320 sprawiła, że opcja nowego silnika stała się znaczącym wydarzeniem nie tylko dla Airbusa, ale dla całego sektora lotnictwa komercyjnego. Oferując zwiększoną wydajność paliwową, zmniejszoną emisję spalin i niższe koszty operacyjne, neo stał się z dnia na dzień bestsellerem. Airbus ma obecnie na swoim koncie ponad 10 tys. zamówień na A320neo, znacznie więcej niż pierwotnie zakładano. Zamówienia neo obejmują 550 samolotów A321XLR, najnowszego członka rodziny, który ma wejść do służby jeszcze w tym roku. Jest to kolejny samolot, który zmienia zasady gry, ponieważ jest w stanie połączyć więcej osób na większej liczbie tras w bardziej efektywny sposób niż jakikolwiek inny jednokadłubowy samolot latający obecnie, zmieni kształt podróży długodystansowych i odegra kluczową rolę w ewolucji lotnictwa komercyjnego.

Pilna potrzeba dekarbonizacji gospodarek, a w szczególności lotnictwa, oznacza, że rodzina A320 z pewnością odegra kluczową rolę w przyszłości. Spalając od 20 do 30 proc. mniej paliwa niż samoloty poprzedniej generacji, każdy dostarczony egzemplarz toruje drogę ku przyszłości o niższej emisji dwutlenku węgla.

Przygotowania do przyszłości