Boeing dostarczył ostatniego B747. Koniec 55-letniej produkcji Jumbo Jeta

747 odegrał kluczową rolę w historii Boeinga jako lidera w branży lotniczej. Wczoraj (31 stycznia) pracownicy Boeinga, którzy zaprojektowali i zbudowali pierwszy 747 w 1967 r., znani jako "The Incredibles", pojawili się na uroczystości w fabryce w Everett, gdzie wszystko się zaczęło. Jumbo Jet, Queen, Queen of the Skies, Królowa Niebios – żaden inny model samolotu nie stał się takim symbolem i nie doczekał się tylu nazw co boeingi B747. Jako ciekawostkę warto dodać, że 747-8 Intercontinental to obecnie najdłuższy samolot pasażerski świata. Boeing odebrał to miano airbusowi A340-600, który jest krótszy o jeden metr.

– Ten dzień jest świadectwem pokoleń pracowników Boeinga, którzy powołali do życia samolot, który "skurczył świat" i zrewolucjonizował podróże oraz przewożenie ładunków lotniczych jako pierwszy szerokokadłubowiec. To dobrze, że dostarczamy ten ostatni 747-8 Freighter do największego operatora B747, Atlas Air, gdzie "Królowa" będzie nadal inspirować i wzmacniać innowacje w lotniczym transporcie towarowym – powiedział Stan Deal, prezes i dyrektor generalny Boeing Commercial Airplanes.

Do końca 2022 r. cała rodzina B747 wylatała prawie 144 miliardów kilometrów i przewiozła prawie 6,6 mld pasażerów, czyli 82 proc. ludzkiej populacji (dane Boeinga). Przez ponad 55 lat produkcji z linii montażu końcowego zjechały 1574 B747 w sześciu głównych wersjach: 205 B747-100, 45 B747SP, 394 B747-200, 81 B747-300, 694 B747-400 oraz 155 B747-8. Najpopularniejszy był ten w wersji -400. Dostarczono ich 694 sztuki, licząc razem ze zbudowanymi na jego bazie wariantami o wydłużonym zasięgu (ER) i cargo (F, ERF). W ostatnich 12 latach Boeing produkował jeszcze B747 w wersji pasażerskiej B747-8I oraz cargo B747-8F, którym zakończył cały program 747. Na wejście do służby czekają już tylko dwa Air Force One, które zastąpią obecnie używane B747 starszej generacji i przechodzą obecnie przebudowę pokładu.

Największy użytkownik B747 na świecie

Firma Atlas w styczniu ubiegłego roku nabyła prawa do czterech ostatnich sztuk boeingów 747-8F. Linia jest obecnie największym użytkownikiem B747 na świecie. Ten przewoźnik czarterowy i cargo użytkuje B747 od momentu swojego powstania, czyli od 1992 r. Do tej pory przez flotę linii przewinęły się 105 samolotów tego typu. Obecnie we flocie znajdują się 57 B747: 40 B747-400F/BCF, cztery B747-400 oraz 13 B747-8F.

– Jesteśmy zaszczyceni, że możemy kontynuować naszą długą historię latania tym kultowym samolotem dla naszych klientów na całym świecie. Firma Atlas Air została założona ponad 30 lat temu z flotą jednego przebudowanym frachtowcem B747-200, a od tego czasu opanowaliśmy cały świat, eksploatując prawie każdy typ floty 747, w tym także specjalnego Dreamliftera czyli boeinga 747 Large Cargo Freighter, do transportu części do Dreamlinerów. Jesteśmy wdzięczni Boeingowi za wspólne zaangażowanie w bezpieczeństwo, jakość, innowacyjność i ochronę środowiska, a także za partnerstwo w celu zapewnienia ciągłego sukcesu programu 747 w trakcie eksploatacji samolotu przez kolejne dekady – powiedział John Dietrich, prezes i dyrektor generalny Atlas Air Worldwide.

Flota Atlas Air Worldwide, w skład w której wchodzą linie Atlas Air, Florida West International Airways, Global Supply Systems, Polar Air Cargo, Southern Air oraz Titan Aviation Holdings składa się ze 105 boeingów: ośmiu B737-800BCF, sześć B747-400, 35 B747-400F, 10 B747-8F, 30 B767-300F/ERF oraz 10 B777F. Na dostawę oczekuje pięć kolejnych boeingów: jeden B747-8F oraz cztery B777F.

Produkowane przez ponad pół wieku

Ostatnie dostawy boeingów 747-8 zakończą ponad pół wieku produkcji jednego z najbardziej znanych modeli samolotów pasażerskich na świecie, znanego jako “Królowa przestworzy”. Elementem rozpoznawczym boeingów 747 był charakterystyczny “garb” na kadłubie, w którym w wersji pasażerskiej maszyny najczęściej mieścił się górny pokład pasażerski, choć pierwsi operatorzy modelu często umieszczali w nim podniebny bar. Co ciekawe, długość tego garbu zwiększała się wraz z kolejnymi generacjami pasażerskich boeingów 747, podczas gdy wersje maszyny, które już na linii montażowej były produkowane jako frachtowce, wyposażone były w krótsze garby.

Ten charakterystyczny element konstrukcji boeingów 747 był wynikiem projektu maszyny zakładającej jej przeznaczenie do transportu cargo, gdyż w chwili wdrażania modelu powszechne było przekonanie, iż przyszłością lotnictwa pasażerskiego są podróże ponaddźwiękowe – dzięki podniesieniu kokpitu na górny pokład, można było stworzyć samolot z otwierającym się “dziobem”, umożliwiającym załadunek towarów ponadgabarytowych od przodu. Opcja, choć bardzo użyteczna, nie stała się dominującą i zwykle niewielka część floty towarowych boeingów 747 była wyposażona w tę opcję załadunku, wykorzystywaną jedynie kiedy zachodziła potrzeba transportu specjalnego cargo. Dużo frachtowców na bazie boeingów 747 stanowiły również dawne samoloty pasażerskie, które otrzymywały drugie życie jako samoloty do przewożenia towarów. Ich przeszłość zdradzał długi garb oraz, przy wnikliwym przyjrzeniu się, obecność zasłoniętych okien dla pasażerów.

Do historii lotnictwa cywilnego, ale także popkultury boeingi 747 przeszły jednak głównie za sprawą wersji pasażerskich maszyn, które otworzyły drogę do masowych międzykontynentalnych podróży lotniczych dostępnych dla każdego, a nie jedynie dla najbardziej zamożnych przedstawicieli społeczeństwa, jak w przypadku wcześniejszych generacji odrzutowców pasażerskich pasażerskich, takich jak de Havilland DH.106 Comet, McDonnell Douglas DC-8 czy boeing 707. Wraz z wejściem boeingów 747 do służby na trasach pasażerskich, pojawiła się nowa klasa “samolotów szerokokadłubowych”, wyposażonych w dwa rzędy przejść pomiędzy fotelami. Dzięki efektowi skali, a następnie dzięki zgodzie organów nadzoru lotniczego na urynkowienie cen biletów lotniczych, ich operatorzy mogli obniżyć ceny przelotów.

Królowa przestworzy przeżyła kilka modeli szerokokadłubowych samolotów pasażerskich, pretendujących do odebrania jej tytułu najpopularniejszego “jumbo-jet’a”, takich jak DC-10 i MD-11 oferowanych przez firmę McDonnell Douglas (producent został w 1997 r. przejęty przez Boeinga) lub Lockheed L-1011 TriStar.