Inwestycje lotniskowe w ramach drugiego etapu programu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego będą kosztować ponad 46 mld złotych. Zdecydowanie więcej jednak pochłoną wydatki związane z koleją. Finansowanie projektów zapewnią przede wszystkim skarbowe papiery wartościowe oraz pożyczki z banków. W mniejszym stopniu inwestorzy.
Uchwała nr 201 Rady Ministrów w sprawie ustanowienia wieloletniego programu inwestycyjnego drugiego etapu CPK, obejmującego lata 2024-2030, zakłada w sumie kwotę ponad 155 mld złotych na pokrycie kosztów budowy wszystkich projektów wyszczególnionych w tym zakresie powstawania CPK.
Ponad 46 mld złotych na lotnisko
Tylko inwestycje lotniskowe pochłoną ponad 46 mld złotych. Najwięcej, bowiem ponad 20 mld złotych, zostanie wydane w 2026 roku. Blisko jedną trzecią całej kwoty, a dokładnie niemal 15 mld złotych, pochłoną wydatki zaplanowane na 2025 rok. Spółka CPK przeznaczy w 2024 roku na inwestycje lotniskowe ponad 6 mld złotych. Po trzech latach wydatki wyraźnie spadną i osiągną w 2027 roku poziom powyżej 3 mld złotych, a w kolejnym już tylko niespełna dwa mld złotych. 2029 i 2030 rok będzie już wolny od wydatków związanych z inwestycjami lotniskowymi.
Jak precyzuje uchwała większość wydatków w tym zakresie, bowiem ponad 29 mld złotych, pokryją pożyczki z banków. Tylko w 2026 roku spółka CPK przeznaczy na inwestycje ponad 16,5 mld złotych z tego tytułu. Niemal 9 mld złotych pozyskanych z pożyczek bankowych zostanie wydane już w 2025 roku. Inwestorzy wyłożą w drugim etapie programu CPK blisko 10 mld złotych. Kluczowe w tym przypadku będą już lata 2024 i 2025, które pochłoną blisko 80 proc. z tej sumy.
Skarbowe papiery wartościowe dostarczą spółce ponad 5,3 mld złotych i cała ta kwota zostanie wydana w pierwszych trzech latach (2024, 2025 i 2026) drugiego etapu programu. Pozostała kwota na inwestycje lotniskowe, a dokładnie nieznacznie ponad 1,7 mld złotych, będzie pochodzić z przepływów Grupy Kapitałowej CPK. W tym przypadku również 2026 rok będzie najważniejszy.
Finansowanie programu CPK. Źródło: Monitor Polski.
Ponad 70 mld złotych na kolej
Więcej od inwestycji lotniskowych w drugim etapie programu CPK pochłoną
wydatki na inwestycje kolejowe. Do kwoty 70,6 mld złotych trzeba również dołożyć ponad 8,7 mld złotych na zapewnienie taboru dla Kolei Dużych Prędkości.
Na inwestycje w projekty komplementarne lotniska wygospodarowano niemal 12 mld złotych. Ponad 5,8 mld złotych na te cele będzie pochodzić z pożyczek bankowych (większość kwoty zostanie wydana w latach 2025-2027), a ponad 4,16 mld złotych ze skarbowych papierów wartościowych. Pozostałe niemal 1,95 mld złotych wyłożą inwestorzy.
Na inwestycje drogowe spółka CPK przeznaczy niespełna 3,75 mld złotych. Budowa urządzeń i obiektów do obsługi ruchu lotnicze dla Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej pochłonie 219 mln złotych. Ponadto blisko 8,55 mld złotych przeznaczono na inwestycje rozwojowe, a 284 mln złotych na programu społeczno-gospodarcze.
Kluczowe finansowanie z dwóch źródeł
Podsumowując z kwoty ponad 155 mld złotych, szacowanej na wydatki w zakresie drugiego etapu programu inwestycyjnego CPK, najwięcej pochodzić będzie ze skarbowych papierów wartościowych i pożyczek bankowych. W tym pierwszym przypadku wskazana w uchwale kwota przekracza 61,5 mld złotych. Blisko 10 mld złotych z tego źródła finansowania zostanie wydana w 2024 i 2027 roku, a jeszcze więcej, bowiem ponad 12 mld w latach 2025 i 2026. W trzech ostatnich latach drugiego etapu programu wydatkowanie ze skarbowych papierów wartościowych nie przekroczy pułapu 6 mld złotych.
Pożyczki z banków pokryją natomiast ponad 45 mld złotych wydatków. W tym przypadku kluczowy będzie 2026 roku, kiedy wydane zostanie ponad 18,7 mld złotych tych środków. Blisko 10,4 mld złotych zakłada 2025 roku, a niemal 5,5 mld złotych 2027 rok. W ostatnich trzech latach drugiego etapu programu CPK wydatkowanie z pożyczek nie przekroczy 4 mld złotych.
Trzecim najważniejszym źródłem finansowania będą inwestorzy. W tym przypadku wskazana kwota w uchwale jest na poziomie niemal 13 mld złotych i najważniejsze będą 2024 i 2025 roku, kiedy wydatki z tego źródła są szacowane na ponad 4 mld złotych. W 2026 roku nie przekroczą już 2,4 mld złotych, a w ostatnich czterech latach drugiego etapu programu będą na pułapie kilkuset milionów złotych.
Lista inwestycji realizowanych w ramach II etapu programu CPK.
Źródło: Monitor Polski.
Rząd przyjął drugi etap inwestycyjny CPK na lata 2024-2030 pod koniec października bieżącego roku. Przyjęta uchwała w sprawie ustanowienia programu wieloletniego –
Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap II 2024–2030 obejmuje kontynuację prac przygotowawczych i prac projektowych oraz rozpoczęcie i zakończenie zasadniczych robót budowlanych związanych z budową pierwszego etapu lotniska CPK. Chodzi także o kluczowe inwestycje kolejowe, drogowe i projekty związane bezpośrednio z uruchomieniem lotniska.
– Zapisane w Programie Wieloletnim finansowanie w latach 2024-2030. pozwoli m.in. na kontynuację zaawansowanych już prac projektowych, wykup nieruchomości i realizację robót budowlanych. Całkowita wartość Programu to 155 mld zł, przy czym na kolej zapisanych jest prawie 80 mld zł. Mówiąc dokładniej, Program przewiduje prawie 71 mld zł na budowę nowych linii i infrastruktury kolejowej CPK. Widać czarno na białym, że priorytetem będzie dla nas linia KDP łącząca Warszawę, CPK, Łódź i Wrocław, węzeł CPK w zakresie potrzebnym na funkcjonowanie I etapu inwestycji i odcinek z Katowic do Ostrawy – tłumaczy Konrad Majszyk, rzecznik CPK.
– Dodatkowo prawie 9 mld zł jest w Programie zapisane na pociągi Kolei Dużych Prędkości, które mają być udostępniane przewoźnikom w formie tzw. poolu taborowego,
o czym w tym miesiącu informowaliśmy. Taki zapis w programie i takie podejście świadczy o całościowym podejściu do inwestycji. Nie trzeba nikomu tłumaczyć, że nowoczesna infrastruktura KDP bez taboru, który pozwoli wykorzystać jej możliwości, nie miałaby większego sensu – wyjaśnił Konrad Majszyk, rzecznik CPK.
Niepewna przyszłość CPK?
Od zakończenia wyborów przyszłość CPK budzi ożywione dyskusje. Maciej Lasek, poseł na Sejm z ramienia Koalicji Obywatelskiej, jest przekonany, że
nowe centralne lotnisko nigdy nie powstanie. – Nic nie wskazuje na kontynuowanie prac części lotniczej.
Odblokowany zostanie rozwój Modlina i odkurzone zostaną plany rozbudowy Okęcia – uważa z kolei Adrian Furgalski, prezes zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR. Posłowie KO Michał Szczerba i Dariusz Joński apelują z kolei o audyt w sprawie budowy CPK.
Poznaliśmy również stanowisko Radosława Kantaka, członka zarządu CPK ds. inwestycji kolejowych oraz
Sebastiana Mikosza, byłego prezesa PLL LOT i Kenya Airways,
Grzegorza Polanieckiego, dyrektora generalnego Enter Air,
Michała Kaczmarzyka, prezesa linii Buzz zależnej od Ryanaira, a także
Anny Midery, prezeski portu lotniczego Łódź oraz
posłanki partii Razem Pauliny Matysiak i nawet
Donalda Tuska. Dariusz Kuś, były prezes wrocławskiego lotniska, uważa zaś, że CPK nie powstanie, ale w przyszłości warto będzie rozważyć
przeniesienie stołecznego portu do innej lokalizacji.