Konsorcjum architektoniczne, pełniące rolę master architekta, przekazało spółce CPK projekt budowlany nowego lotniska, dworca kolejowego i węzła przesiadkowego transportu publicznego. Ruszyły odbiory projektu budowlanego, które powinny się skończyć jeszcze w tym roku. Otwarcie pierwszego etapu lotniska zaplanowane jest na koniec 2032 r.
– Obejmując spółkę CPK nadzorem Ministerstwa Infrastruktury, mieliśmy od początku jasne zadanie zbieżne z celem całego rządu: zaktualizować i urealnić budowę CPK, kluczowego dla Polski projektu infrastrukturalnego. Mamy dziś kolejny konkret na drodze do powstania lotniska centralnego. Projekt budowlany portu jest gotowy, prace projektowe są na finiszu, wyraźnie przyspieszamy – powiedział Dariusz Klimczak, minister infrastruktury.
– To kolejny kamień milowy w drodze do celu, którym jest budowa i uruchomienie nowego lotniska. Ta inwestycja to impuls do dalszego rozwoju gospodarczego Polski, a jednocześnie umocnienia pozycji rynkowej narodowego przewoźnika PLL LOT – dodał Maciej Lasek, pełnomocnik rządu ds. CPK.
Strefa komercyjna terminalu w rejonie pirsów centralnych. Źródło: Foster + Partners.
Obsługa pasażerów na trzech poziomach
Projektowana powierzchnia terminala pasażerskiego to ok. 450 tys. mkw. Obsługa pasażerów odbywać się będzie na trzech poziomach:
Poziom +2: odprawa biletowo-bagażowa, kontrola bezpieczeństwa, przyloty i odloty strefa Schengen, część przylotów Non-Schengen,
Poziom +1: przyloty i odloty strefa Non-Schengen, centra transferowe, kontrola dokumentów,
Poziom 0: bramki autobusowe Schengen i Non-Schengen, hala odbioru bagażu, hala przylotów.
Budynek główny będzie połączony z pirsami, którymi pasażerowie dotrą bezpośrednio do samolotów. W I etapie realizacji lotnisko będzie w stanie obsłużyć do ok. 11 tys. pasażerów na godzinę. W dniu otwarcia wewnątrz znajdzie się blisko 140 stanowisk odprawy biletowo-bagażowej, z rezerwą przestrzenną na montaż kolejnej wyspy check-in, zwiększającej liczbę stanowisk do 170.
– Zgodnie z zapowiedziami konsekwentnie realizujemy kolejne kroki w ramach przygotowań do budowy nowego lotniska. Otrzymaliśmy od projektanta dokumentację budowlaną, w skład której wchodzi m.in. ok. 6250 rysunków projektowych i ponad 50 raportów. W tej chwili trwa drobiazgowa weryfikacja dokumentacji – wyjaśnił dr Filip Czernicki, prezes spółki CPK.
W skład konsorcjum master architekta CPK wchodzą wybrane w przetargu biura projektowe Foster + Partners i Buro Happold oraz ponad 30 innych firm z różnych branż, w tym np. NACO, Kuryłowicz & Associates i Cundall. W sumie w pracach master architekta lotniska i dworca brało udział niemal 500 projektantów.
– Inwestycja CPK to absolutnie wyjątkowa okazja do zaprojektowania od podstaw całkowicie nowego portu lotniczego. Naszym celem było stworzenie dostępnej, intuicyjnej i czytelnej dla pasażerów infrastruktury, która zapewni komfort, krótkie przesiadki i pozytywne wrażenia z podróży. Nasz projekt koncentruje się na pasażerach i ich potrzebach – podkreślił Grant Brooker, Head of Studio w Foster + Partners.
Atrium, czyli wspólna przestrzeń przesiadkowa dla pasażerów lotniska, kolei i autobusów. Źródło: Foster + Partners.
W lipcu 2023 roku spółka CPK odebrała od tego wykonawcy koncepcję architektoniczną portu lotniczego, przechodząc tym samym z III do IV etapu projektowania, czyli opracowania projektu budowlanego. W porównaniu z etapem III w uzgodnieniu z inwestorem wprowadzono optymalizacje projektu, które pozwolą na zmniejszenie budżetu potrzebnego na jego realizację.
Dotyczą one m.in. skrócenia pirsów o ok. 100 metrów, żeby ograniczyć dystans do przejścia przez pasażerów i ułatwić przesiadki przy jednoczesnym zmniejszeniu kubatury przewidzianej do realizacji.
34 mln podróżnych rocznie Według zaktualizowanych założeń projektowych, w pierwszym etapie Lotnisko CPK będzie miało przepustowość do ok. 34 mln pasażerów rocznie – z możliwością dalszej rozbudowy. Dla porównania: Lotnisko Chopina w 2023 r. obsłużyło ok. 18,5 mln pasażerów.
Zakładany docelowy udział pasażerów transferowych, którzy na Lotnisku CPK będą przesiadali się do innych samolotów, to ok. 40 proc. W ramach etapowania budowy CPK, do realizacji w pierwszej kolejności zostały wskazane: pirs północny (B) przeznaczony dla lotów dalekodystansowych do strefy Non-Schengen oraz pirsy centralne (C i D) o elastycznej funkcjonalności obsługi lotów do strefy Schengen i Non-Schengen.
Dla pirsu południowego (E) przygotowana została dokumentacja budowlana, przy czym jego realizacja jest planowana w kolejnym etapie (do weryfikacji w zależności od aktualizowanych na bieżąco prognoz ruchu). W następnych etapach rozbudowy lotniska realizowane będą kolejne pirsy: północno-zachodni (A) i południowo-zachodni (F).
Plaza, czyli plac przed terminalem i dworcem kolejowym. Tędy będzie można dotrzeć do Airport City. Źródło: Foster + Partners.
Projekt zakłada w I fazie dostępność 27 dedykowanych stanowisk kontaktowych dla samolotów wąskokadłubowych oraz 23 stanowisk kontaktowych dla szerokokadłubowych (w tym 18 elastycznych typu MARS, czyli umożliwiających zamienne ustawienie dwóch samolotów wąskokadłubowych w miejsce jednego szerokokadłubowego).
Obsługa do 68 samolotów
Łącznie na stanowiskach kontaktowych wyposażonych w rękawy lotnicze możliwa będzie obsługa od 50 do 68 statków powietrznych – w zależności od typu floty. Przełoży się to na znaczne podniesienie komfortu obsługi pasażerów i zwiększenie przepustowości. Dla porównania: na Lotnisku Chopina możliwe jest jednoczesne ustawienie na stanowiskach kontaktowych tylko ośmiu samolotów szerokokadłubowych, a łącznie na wszystkich stanowiskach wyposażonych w pomosty pasażerskie możliwa jest obsługa od 22 do 27 statków powietrznych.
Dodatkowo w uzgodnieniu z inwestorem podczas IV etapu projektowania doszło do zmian w konstrukcji dachu terminala lotniskowego oraz dworców: kolejowego i autobusowego. W porównaniu z projektem koncepcyjnym master architekt zaproponował wykończenie kolebek dachowych materiałami o ciepłym charakterze, poprawiając estetykę budynku. Dodatkowo zmniejszono liczbę świetlików dachowych oraz skorygowano ich umiejscowienie.
Zamiast dachu przewieszonego nad frontem terminala, co przewidywał projekt koncepcyjny, architekci zaproponowali arkadę opartą na słupach stanowiącą lepsze zabezpieczenie wejść przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Zmiana głównych elementów nośnych przekłada się na zmniejszenie ilości stali potrzebnej do wykonania konstrukcji.
Połowa pasażerów dojedzie koleją
Projekt CPK zakłada integrację kilku rodzajów transportu – lotniczego, kolejowego i autobusowego. Inwestor przewiduje, że nawet połowa pasażerów będzie dojeżdżać na lotnisko pociągami.
Podziemny dworzec kolejowy CPK przy terminalu. Nawet połowa pasażerów może dojeżdżać na lotnisko pociągiem. Źródło: Foster + Partners.
Na życzenie spółki CPK projektanci wdrożyli zmiany zwiększające komfort użytkowników dworca autobusowego. W ich wyniku poczekalnia dla autobusów dalekobieżnych jest bezpośrednio połączona z budynkiem dworca kolejowego, co ułatwi przemieszczanie się pasażerów. Zarówno zadaszenia stanowisk autobusowych, jak też poczekalnia, będą mogły być w przyszłości modułowo rozbudowywane.
Stanowiska autobusów dalekobieżnych. Poczekalnia połączona z budynkiem dworca kolejowego. Źródło: Foster + Partners.Firma Foster + Partners, czyli lider konsorcjum master architekta, była odpowiedzialna za projektowanie lotnisk m.in. w Pekinie i Hongkongu, stworzyła masterplan dla Terminalu 2 na Heathrow w Londynie, jest w trakcie budowy lotnisk w Kuwejcie i Kambodży, a obecnie – wspólnie z NACO i Buro Happold – jest zaangażowana w projektowanie m.in. Lotniska Króla Salmana w Rijadzie.
Koordynacja innych prac projektowych
Poza działaniami master architekta w CPK trwają też inne prace projektowe, które są wzajemnie skoordynowane.
Firma Dar z grupy Sidara z siedzibą w Dubaju, czyli generalny projektant inżynierii lądowej CPK (Master Civil Engineer), kończy dokumentację koncepcyjną m.in. dróg startowych, dróg kołowania, płyt postojowych i części dróg przylotniskowych wraz z budynkami technicznymi w ich sąsiedztwie. Ponadto opracowuje projekt robót budowlanych dla tunelu kolejowego pod lotniskiem.
W opracowaniu jest też dokumentacja projektowa dla tzw. obiektów wspierających (Support Infrastructure Engineering). W ramach tej puli projektów firma JSK Architekci prowadzi zaawansowane prace nad projektem wieży kontroli ruchu lotniczego, a konsorcjum AKE Studio, APA i Tequm dla budynków służb ratowniczo-gaśniczych.
Spółka CPK podpisała też umowę z konsorcjum PIG Architekci i GMT na zaprojektowanie Centrum Kontroli Operacji Lotniczych.
11 km taśmociągów bagażowych
Jednocześnie w trybie dialogu konkurencyjnego toczy się postępowanie na zaprojektowanie, dostawę, montaż i uruchomienie Systemu Obsługi Bagażu (BHS) dla Lotniska CPK. Na potrzeby nowoczesnej sortowni bagażu powstanie m.in. ponad 11 km taśmociągów bagażowych.
System będzie umożliwiał niezawodny i szybki transport bagażu, w tym w szczególności transferowego oraz maksymalne skrócenie czasu wydawania bagażu po przylocie. Spółka CPK zakłada, że do końca 2024 r. uzyska od Wojewody Mazowieckiego decyzję lokalizacyjną, po otrzymaniu której możliwe będzie złożenie wniosku o pozwolenie na budowę lotniska.
Obecnie na terenie przygotowywanej budowy inwestor kontynuuje rozbiórki budynków i organizuje przeprowadzki. Prace odbywają się na terenach, które zostały wykupione w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć (PDN).
Według zaktualizowanego harmonogramu, nowe lotnisko ma zostać uruchomione pod koniec 2032 r. – jednocześnie z projektowanym odcinkiem Kolei Dużych Prędkości między Warszawą i Łodzią.