Spółka Centralny Port Komunikacyjny jest obecnie w zaawansowanej fazie przygotowań studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego (STEŚ), czyli w uproszczeniu: studium wykonalności, dla ok. 100-kilometrowego odcinka tzw. „szprychy” CPK nr 5, czyli linii kolejowych nr 54 Trawniki - Krasnystaw i nr 56 Wólka Orłowska - Zamość - Bełżec.
W tej chwili trwają prace projektowe dla czterech wariantów tego odcinka. Celem STEŚ jest opracowanie dla linii kolejowej CPK specjalistycznej dokumentacji na potrzeby projektowe wraz ze wskazaniem jej wariantu inwestorskiego, czyli rekomendowanego przebiegu.
W rejonie Zamościa trzy z czterech wariantów zakładają budowę tunelu o długości ok. 6 km, a także podziemnego dworca w centrum miasta. Takie rozwiązanie pozwoliłoby przejść bezkolizyjnie pod zabytkową częścią miasta, a także zminimalizowałoby ewentualne kolizje z zabudową.
Wybór wariantu inwestorskiego powinien zakończyć się w IV kwartale tego roku. W przyszłym roku wariant inwestorski - wraz z wariantami alternatywnymi - spółka CPK włączy do wniosku do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) o decyzję środowiskową. Jej uzyskanie to będzie ważny etap poprzedzający wniosek o decyzję lokalizacyjną i wniosek o pozwolenie na budowę, a następne właściwą realizację.
Nowość jest taka, że szprycha nr 5, nie skończy się w Bełżcu, jak było to pierwotnie planowane, ale zostanie wybudowana do granicy z Ukrainą. Dodatkowy odcinek z Bełżca do granicy będzie miał ok. 15 km. Stąd w przyszłości - jeśli zapadnie taka decyzja - będzie można ją przedłużyć do Lwowa, a docelowo do Kijowa.
Jak wynika z obowiązujących harmonogramów, linia
Trawniki - Bełżec ma zostać wybudowana do końca 2032 roku w dwóch etapach. Pierwszy
Trawniki - Zamość powstanie do końca I kwartału 2030 roku. Drugi natomiast
Zamość - Bełżec - granica polsko-ukraińska powstanie do końca III kwartału 2032 roku.
Linia Trawniki - Bełżec. Dotychczasowe konsultacjeDla odcinka Trawniki - Bełżec spółka CPK jest po II turze spotkań informacyjno-konsultacyjnych w ramach STEŚ. Od marca do maja tego roku odbyło się w sumie 31 spotkań, w każdej gminie przez którą przechodzi projektowana linia kolejowa (m.in. miasto i gmina Krasnystaw, miasto i gmina Tomaszów Lubelski, Trawniki, Łopiennik Górny, Izbica, Nielisz, Zamość, Krynice, Tarnawatka, Bełżec, Adamów, Komarów-Osada, Łabunie, Sitno). Wcześniej – w listopadzie ubiegłego roku – w ramach I tury konsultacji spółka CPK zorganizowała 20 spotkań z mieszkańcami wszystkich gmin, przez które przechodziło siedem ówczesnych wariantów.
Równolegle do tych spotkań odbywały się rozmowy z przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego. W ramach I tury (wrzesień-październik 2021 r) i II tury (luty-maj 2022 r.) odbyło się łącznie 29 takich spotkań z samorządowcami. Dzięki spotkaniom konsultacyjnym i analizie wielokryterialnej zmniejszyliśmy liczbę wariantów z siedmiu do czterech i opracowaliśmy korekty oraz szczegółowe rozwiązania techniczne (np. dotyczące przebiegów bezkolizyjnych).
W trakcie zbierania uwag od mieszkańców każdy z wariantów można było obejrzeć ze szczegółami na interaktywnych mapach na stronie CPK. Spotkania konsultacyjne pomogły w dokonaniu korekt wariantów. Działo się to wszędzie tam, gdzie było to możliwe od strony technicznej, ekonomicznej, społecznej i środowiskowej. Efektem konsultacji była m.in. zmiana rozwiązań drogowych na terenie miasta Krasnystaw.
Dotychczasowe konsultacje, czyli spotkania z samorządowcami i mieszkańcami, nie były wymagane prawem. Wynikały z transparentności procedury inwestycyjnej i z chęci podzielenia się przez CPK z mieszkańcami wiedzą o projekcie już na wstępnym etapie przygotowań. Obligatoryjne konsultacje ze stroną społeczną będą prowadzone przez RDOŚ na etapie procedury uzyskiwania decyzji środowiskowej.
Z Zamościa do Warszawy pociągiem w 2 godzinyDocelowo kolejowa „szprycha” CPK nr 5 zapewni skrócenie czasów przejazdu. Dla przykładu z Zamościa do Warszawy przejedziemy pociągiem w 2 godz. 15 min (dziś taka podróż trwa ok. 4 godz. 30 min). Z Tomaszowa Lubelskiego dojedziemy pociągiem dzięki tej inwestycji w 2 godz. 30 min (dziś jest to niemożliwe, ponieważ pociągi do tego miasta nie docierają).
Na głównym ciągu planowanej linii kolejowej pociągi pasażerskie mają poruszać się z prędkością do 250 km/h (lekkie pociągi towarowe: do 120 km/h). Ponadto na dotychczasowych liniach kolejowych zwiększy się przepustowość na potrzeby przewozów regionalnych i towarowych.
Wydłużenie „szprychy” CPK nr 5 do Lwowa i KijowaPrzygotowywany przez spółkę CPK odcinek „szprychy” nr 5
Warszawa – Lublin – Trawniki – Zamość – Bełżec – granica z Ukrainą (wraz z inwestycjami spółki PKP Polskie Linie Kolejowe) będzie gotowy do przedłużenia w kierunku Lwowa i Kijowa. Taka linia zapewniłaby również możliwość obsługi położonych na jej trasie innych ukraińskich miast, jak np.
Tarnopol, Chmielnicki i Winnica.
Szczegółowo analizujemy potencjał połączenia Kolei Dużych Prędkości w kierunku Lwowa. Wszystkie rozwiązania techniczne po polskiej stronie przygotowywane są w taki sposób, żeby mogły zostać zrealizowane, kiedy tylko zapadnie taka decyzja.
Wydłużenie odcinka KDP przygotowywanego przez CPK do Lwowa i dalej, wpisuje się w zaprezentowany przez Komisję Europejską plan odbudowy Ukrainy i koncepcję wydłużenia korytarzy TEN-T na terytorium naszego wschodniego sąsiada. Na razie w tej sprawie nie zapadły żadne wiążące decyzje. Proces inwestycyjny będzie mógł się rozpocząć po ewentualnym ustaleniu na szczeblu międzyrządowym formuły jego realizacji.
Jeśli chodzi o potencjalny tabor do obsługi takiego połączenia, to istnieje kilka możliwości. Jedna z nich to tabor o zmiennym rozstawie kół. Zmiana szerokości mogłaby następować w Rawie Ruskiej lub we Lwowie (zakładając inwestycję po stronie ukraińskiej w tor o europejskiej szerokości 1435 mm na odcinku Rawa Ruska – Lwów).
Najkorzystniejszym rozwiązaniem wydaje się jednak budowa nowej linii kolejowej w europejskim standardzie KDP o rozstawie 1435 mm na odcinku: Rawa Ruska – Lwów – Kijów, co pozwoliłoby na eksploatację taboru bez zmiany szerokości toru.
Program kolejowy CPKSpółka CPK przygotowuje budowę 12 tras kolejowych, w tym 10 tzw. szprych, prowadzących z różnych regionów Polski do Warszawy i Portu Solidarność. W sumie jest to 30 zadań inwestycyjnych i prawie 2.000 km nowych linii kolejowych, które mają zostać zrealizowane do końca 2034 roku.
W tej chwili CPK opracowuje 10 studiów techniczno-ekonomiczno-środowiskowych (STEŚ) w różnych częściach Polski. Dotyczą one kolejowych odcinków:
Warszawa – CPK – Łódź;
Łódź – Sieradz – Wrocław (dla tych dwóch odcinków o łącznej długości 240 km w czerwcu i sierpniu spółka CPK przedstawiła warianty inwestorskie);
Sieradz – Kalisz – Poznań;
Żarów – Wałbrzych – granica z Czechami;
Łętownia – Rzeszów;
Ostrołęka – Łomża – Giżycko;
Katowice – Ostrawa;
Trawniki – Zamość – Bełżec;
CPK – Płock – Włocławek i
Węzeł CPK.
Łącznie prace przygotowawcze STEŚ trwają już na 1.300 km z planowanych ok. 2.000 km nowych linii kolejowych. Nowe połączenia kolejowe CPK umożliwią przejazd między Warszawą i CPK, a większością
największych miast w Polsce w czasie nie dłuższym niż 2,5 godz.