IATA: Bardzo niskie ryzyko udziału w katastrofie lotniczej

Raport o bezpieczeństwie opisuje wypadki i incydenty lotnicze w ciągu całego roku i porównuje te liczby z latami poprzednimi. IATA jest stowarzyszeniem reprezentującym ponad 300 linii lotniczych na całym świecie. Do Zrzeszenia należy 83 proc. Wszystkich zarejestrowanych na świecie przewoźników. IATA współpracuje z różnymi innymi instytucjami, aby poprawić bezpieczeństwo i niezawodność w przemyśle lotniczym.

Coroczny raport bezpieczeństwa IATA (ISR) jest publikowany nieprzerwanie od 1964 roku. Jest to ostateczne źródło śledzenia wyników w zakresie bezpieczeństwa lotnictwa komercyjnego. IATA stosuje podejście oparte na danych i ich analizie, aby zidentyfikować możliwe powtarzające się problemy z bezpieczeństwem. Korzystając z tych danych, IATA może następnie zatwierdzać wypadki, przypisywać czynniki przyczyniające się do ich wystąpienia, a następnie opracowywać zalecenia, które są przekazywane za pośrednictwem szczegółowych planów wdrożeniowych (DIP) w celu uwzględnienia kategorii wysokiego ryzyka.

– Wypadki w lotnictwie są rzadkie. W 2022 r. doszło do pięciu wypadków śmiertelnych. W tym czasie odbyło się ponad 32,2 mln lotów. To mówi nam, że latanie jest jedną z najbezpieczniejszych czynności, w jakie człowiek może się zaangażować. Ale nawet jeśli ryzyko związane z lataniem jest wyjątkowo niskie, nie jest bez ryzyka – powiedział Willie Walsh, dyrektor generalny Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Lotniczych.

– Dokładna analiza trendów, które pojawiają się nawet przy tak wysokim poziomie bezpieczeństwa, sprawi, że latanie będzie jeszcze bezpieczniejsze. Bezpieczeństwo jest najwyższym priorytetem lotnictwa, a naszym celem jest, aby każdy start i lądowanie było bezpieczne, niezależnie od regionu i typu samolotu, który realizuje dany rejs – dodał Walsh.

Nieznacznie wzrosła liczba wypadków

Coroczny raport bezpieczeństwa IATA wykorzystuje różne wskaźniki, aby pokazać, jak bezpieczna jest branża lotnicza w ciągu roku. W zeszłym roku odnotowano łącznie 39 wypadków, co oznacza nieznaczny wzrost w porównaniu z 2021 r., kiedy zarejestrowano 29 zdarzeń. Jest to jednak wynik lepszy niż średnia z ostatnich pięciu lat (2018-2022), w której średnio, w każdym roku, dochodziło do 43 wypadków.

Niewielki wzrost od 2021 r. wynika najprawdopodobniej ze wzrostu ogólnego liczby lotów. W zeszłym roku zarejestrowano 32,2 mln rejsów. Dla porównania, rok wcześniej odnotowano tylko 25,7 miliona lotów. Oba wyniki są niższe niż ten, który wyznacza 5-letnia średnia. Na przestrzeni połowy dekady rocznie odbywało się 34,4 mln lotów.

IATA wykorzystuje wskaźnik zwany wskaźnikiem wszystkich wypadków, aby prezentować bezpieczeństwo przemysłu lotniczego. Wskaźnik wszystkich wypadków mierzony jest wypadkami w przeliczeniu na jeden milion lotów. Wskaźnik ten wyniósł w 2022 r. 1,21, co odpowiada jednemu wypadkowi na każde 0,83 mln lotów. To nieco więcej niż w 2021 r., w którym wskaźnik wszystkich wypadków wyniósł 1,13 lub jeden wypadek na 0,89 mln odbytych lotów. Wskaźnik wszystkich wypadków jest również niższy niż ten, który prezentuje 5-letnia średnia. W ciągu pięciu ostatnich lat która wynosił on 1,26 lub jeden wypadek na
0,81 miliona lotów.

Ponadto, linie lotnicze będące członkami IATA odnotowały znacznie niższy wskaźnik wszystkich wypadków. W 2022 r. członkowie IATA mieli wskaźnik wszystkich wypadków na poziomie 0,49, czyli jeden wypadek na każde 2,1 mln lotów. To spadek w porównaniu z rokiem 2021 r., gdyż wtedy, wskaźnik wyniósł 0,61 i był niższy niż średnia z pięciu lat, która wynosi 0,76.

Spadek liczby wypadków śmiertelnych

Raport dotyczący bezpieczeństwa wykazał również spadek liczby wypadków śmiertelnych. W 2022 r. doszło do pięciu zdarzeń, w których zginęli pasażerowie i/lub załoga lotu. To mniej niż siedem takich wypadków, które IATA zarejestrowała w roku wcześniejszym. 5-letnia średnia wynosi w tym przypadku siedem katastrof rocznie.

Z pięciu wypadków śmiertelnych zarejestrowanych w 2021 r. cztery dotyczyły rejsów wykonywanych przez samoloty turbośmigłowe. W jednej katastrofie brał udział odrzutowiec. Łącznie śmierć poniosło 158 osób, więcej niż w 2021 r., w którym odnotowano 121 ofiar śmiertelnych. Dla porównania, średnia z ostatnich pięciu lat w tym przypadku wynosi 231 ofiar.

Większość z tych ofiar zginęła w jednym wypadku lotniczym, który miał miejsce w Chinach. W tamtej katastrofie zginęły 132 osoby. Kolejna wypadek z ofiarami śmiertelnymi miał miejsce w Tanzanii. W tej katastrofie śmierć poniosło 19 podróżnych.

IATA prezentuje również wskaźnik zwany ryzykiem śmiertelności, aby przedstawić ryzyko udziału w wypadku, który obejmuje śmierć pasażerów lub załogi na pokładzie samolotu. Ryzyko śmiertelności w 2022 r. wyniosło 0,11, czyli mniej niż 0,23 odnotowane w 2021 r. Jest to także mniej niż wynosi średnia z ostatnich pięciu lat. Jej wartość to 0,13. Ryzyko śmiertelności wynoszące 0,11 w 2022 r. oznacza, że pasażer musiałby odbywać lot codziennie przez 25 214 lat, aby doświadczyć 100 proc. szans wypadku śmiertelnego. 5-letnia średnia w tym przypadku nakazuje latać nieprzerwanie przez 22 116 lat.

Różnice regionalne

Raport bezpieczeństwa IATA rejestruje także wypadki, które mają miejsce w poszczególnych regionach świata. Ten raport podzielony jest między straty kadłuba odrzutowca i straty kadłuba turbośmigłowego. Są one rejestrowane jako straty kadłuba w przeliczeniu na milion wylotów.

Spośród ośmiu regionów, na które dzieli glob ziemski IATA, pięć regionów odnotowało zerowe straty kadłuba odrzutowca. Są to Afryka, Azja i Pacyfik, Europa, Bliski Wschód i Afryka Północna oraz Ameryka Północna. Wspólnota Niepodległych Państw miała najwyższą zarejestrowaną wartość, 1,18 strat kadłuba odrzutowca. Globalny wskaźnik to 0,17 strat kadłuba odrzutowca na milion odlotów.

Wskaźnik strat kadłuba samolotu turbośmigłowego w przeliczeniu na milion odlotów był znacznie wyższy i wyniósł 1,47. Regiony Afryki i Ameryki Łacińskiej zanotowały wartość większą niż pięć strat kadłuba turbośmigłowego, więc globalna wartość została podniesiona przez te liczby.

Loty turbośmigłowe stanowią zaledwie 10,6 proc. wszystkich rejsów wykonywanych na świecie. Jednak silniki turbośmigłowe były przyczyną aż 36 proc. wszystkich wypadków w 2022 r. Samoloty napędzane takimi silnikami wzięły udział w 80 proc. wszystkich wypadków śmiertelnych. Na pokładach takich maszyn śmierć poniosło 15 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych.