Iran podrobił łopatki silników Pratt & Whitney!

Do czasów rewolucji islamskiej w 1979 roku Iran był dobrze prosperującym państwem Środkowego Wschodu i sojusznikiem Zachodu, lecz przejęcie władzy realnej nad krajem przez ajatollaha Chomeiniego całkowicie zmieniło ustrój Iranu. Państwa Zachodu rozpoczęły proces izolacji Iranu na arenie międzynarodowej, a zajęcie przez studentów ambasady amerykańskiej i wzięcia wszystkich przebywających w placówce dyplomatycznej osób jako zakładników, tylko pogorszyło stosunki amerykańsko-irańskie.

Częściowe ożywienie

Tzw. „kryzys zakładników” wywołał nałożenie na Iran różnorakich sankcji. Środkowowschodnie państwo zostało całkowicie wyizolowane, a jakiekolwiek próby współpracy z irańskimi podmiotami kończy się nałożeniem przez władze USA sankcji. W związku z tym kraje Zachodu ograniczają współpracę z Iranem do minimum. Zawarcie międzynarodowo porozumienia, na mocy którego irański program jądrowy miał wyłącznie charakter pokojowy dawało nadzieje, że izolacja Iranu zakończy się.

Jednym z większych beneficjentów porozumienia były irańskie linie lotnicze, które zyskały możliwość kupna nowych samolotów i zamówiły kilkaset nowych airbusów, ATR-ów i boeingów. Koniec kadencji Barracka Obamy, głównego orędownika porozumienia z Iranem, i przejęcie władzy przez Donalda Trumpa zmieniło sytuację. USA wycofały się z nuklearnego porozumienia, nakładając, z powrotem, na Iran sankcje, a linie lotnicze wróciły do punktu zero. Jedynie airbusowi udało się dostarczyć liniom Iran Air trzy samoloty: jednego A321 i dwa A330-200.

Inżynieryjny Mount Everest

Iran, oprócz tego, że jest przepięknym państwem z cudownymi ludźmi, jest lotniczym muzeum. Sankcje nie pozwalają irańskim liniom kupować nowych samolotów zachodniej produkcji. Przewoźnicy nie mogą także pozyskiwać z otwartego rynku części zamiennych, w związku z czym kilkaset samolotów jest uziemionych. Nawet dwie największe linie lotnicze: Iran Air – narodowy przewoźnik i Mahan Air – największy, prywatny operator, mają wyłączonych ze służby kilkadziesiąt maszyn.

Do tej pory środkiem zaradczym na niemożność dostania podzespołów była kanibalizacja innych samolotów, czyli przekładanie części z jednego samolotu do drugiego, lecz ograniczona liczba maszyn oznaczała, że dostępność części zamiennych szybko się skończy. W ostatnim czasie irańscy inżynierowie dokonali „cudu”, albowiem udało im się podrobić łopatki turbin silników JT8D Pratt & Whitney. Te jednostki napędowe są kluczowym podzespołem samolotów typu McDonnell Douglas, które w Iranie wciąż latają.

W Iranie zarejesrtowane jest 40 McDonnellów Douglasów. Są to MD-82, MD-83, jak również MD-87 i MD-88, które są na wyposażeniu ATA Airlines, Caspian Airlines, Chabahar Airlines, Iran Airtour, Kish Air i Zagros Airlines. Ze względu na brak przystępnych cenowo części zamiennych aż 28 samolotów jest uziemionych, co znacznie utrudnia działanie regionalnych linii lotniczych. Iran jest krajem górzystym, więc dostanie się do wielu części tego państwa możliwe jest tylko samolotem.

Produkcja masowa

W najbliższym czasie MAPNA AERO – spółka zależna grupy Iran Power Plant Projects Management Company, zajmującej się produkcją jednostek napędowych – zamierza rozpocząć masową produkcję łopatek do silników Pratt & Whitney, jak również do innych typów silników. także innych typów samolotów. do stosowania w innych samolotach i prawdopodobnie także innych typach silników, w oczekiwaniu na oficjalne zezwolenie.

Koszt łopatek turbin domowej roboty jest prawie o jedną trzecią tańszy niż zakup ich z zagranicy. Według Mani Rezvaniego, dyrektora generalnego MAPNA AERO, którego cytuje agencja Tasnim, półoficjalna agencja informacyjna w Iranie powiązana z Korpusem Strażników Rewolucji Islamskiej, produkcja łopatek będzie kosztować około osiem tys. dolarów, podczas gdy zakup ich na czarnym rynku to wydatek co najmniej 22 tys. dolarów.

Pierwszy McDonnell Dougals, który będzie latał z podrobionymi łopatkami, zostanie reaktywowany jeszcze w tym miesiącu. „Inauguracyjny” lot zaplanowano na 20 czerwca. Przełom Iranu w „inżynierii odwrotnej” produkcji części zamiennych do samolotów zachodniej produkcji może przynieść korzyści liniom lotniczym z innym krajów, takich jak Rosja, Syria czy Wenezuela, które również dotknięte są zagranicznymi sankcjami.