Izraelski Air Force One gotowy do lotów

Według doniesień „The Jerusalem Post” załogi zarówno kokpitowe, jak i pokładowe w B767-300ER udały się na początku tygodnia na Cypr, aby przejść ostatnie przygotowania do służby, poznać państwowe wymogi bezpieczeństwa oraz postępowanie podczas lotów z głową państwa. Na Wyspę Afrodyty udał się także sam premier Izraela, Benjamin Netanjahu.

Wdrożenie do czynnej służby nowego rządowego samolotu pochłonęło już ponad 200 mln dolarów amerykańskich. Projekt został oficjalnie uruchomiony w 2010 r., lecz rok później, tuż po stwierdzeniu przez
izraelskie służby bezpieczeństwa, że maszyna jest bezpieczna i zdolna do lotów o statusie HEAD, został wstrzymany. Ówczesny następca Netanjahu, Naftali Bennett, zdecydował się nie latać „kontrowersyjnym” odrzutowcem.

„Skrzydło Syjonu”, zarejestrowany jest pod numerem 4X-ISR, wszedł do czynnej służby w połowie 2000 r., jako samolot linii lotniczych Qantas. Boeing (VH-OGV) przez trzy lata realizował regularne rejsy dla flagowego przewoźnika Australii i operatora zależnego, Australian Airlines. Rząd Izraela nabył odrzutowiec w 2017 r., rozpoczynając długi – i kosztowny – proces konwersji w celu spełnienia wymagań premiera i prezydenta Izraela w zakresie bezpieczeństwa i komfortu. Do 2021 r. wartość instalowanego wyposażenia przekroczyła 150 mln dolarów. Prace poczynione w ostatnich tygodniach kosztowały kolejne 50 mln, a izraelskie media szacują, że ostateczny koszt sześcioletnich prac nad samolotem wyniesie ponad 225 mln dolarów.

Izraelski NIK: Zakup zasadny

Do tej porty izraelskie delegacje latały na pokładach samolotów narodowy linii lotniczych El Al. Obecnie premier lub prezydent tego bliskowschodniego państwa podróżuje szerokokadłubowym boeingiem
777-300ER. Do momentu wycofania z regularnej służby delegacje latały kultowym Jumbo Jetem.

Rządowy raport wskazuje, że inwestycja w rządowy samolot powinna „szybko” się zwrócić. Oczekuje się, że każdy lot przyniesie podatnikom zwrot około 1,4 mln dolarów, czyli ponad dwukrotnie więcej niż obecne
wydatki rządu na podróże VIP. Pomimo wysokiej ceny, izraelski Kontroler Państwowy (odpowiednik polskiej Najwyższej Izby Kontroli) broni poniesionych dużych kosztów, powołując się na poprawę bezpieczeństwa,
komunikacji i dostępności podróży.

– „Samolot dla głów państw to wyraźna poprawa w stosunku do poprzedniej sytuacji w zakresie poziomu bezpieczeństwa, w tym obronności samolotu i bezpieczeństwa informacji, łączności, kontroli, warunków panujących w samolocie, obsługi w nim i jej dostępności” – brzmi raport.

„Symbol korupcji”

Przeciwnicy polityczni Netanjahu uważają inwestycję jako wielce niepotrzebną, wskazując, że krótkoterminowa dzierżawa „bezpiecznych” samolotów od El Al-a była i jest rozsądnym rozwiązaniem. Były premier,
Yair Lapid, określił „Skrzydło Syjonu” jako „symbol korupcji”, dodając, że samolot jest „efektywny, lecz niepotrzebny”. U schyłku swoich rządów nakazał demontaż niektórych systemów obrony przeciwrakietowej.

Yair Katz, prezes Israel Aerospace Industries, firmy zajmującej się wyposażeniem samolotu w odpowiednie systemy, broni realizowanego przez rząd projektu, wskazując, że wypowiedzi opozycji są populistyczne. –
Rozmawiałem z odpowiednimi stronami i one całkowicie rozumieją sprawę i wydaje im się to oczywiste. Premier rozumie zapotrzebowanie na tego typu samoloty. Społeczeństwo też to rozumie. Samolot jest zbudowany, pieniądze zostały zainwestowane. Stratą jest, że maszyna do tej pory nigdzie nie poleciała – powiedział Katz dziennikowi „The Jerusalem Post”.

W związku z powrotem Netanjahu do władzy pod koniec 2022 r. Ministerstwo Obrony Izraela uruchomiło plany przygotowania samolotu do służby podczas nadchodzących wizyt państwowych. W styczniu br.
zakończyły się pomyślnie loty testowe, a izraelskie siły powietrzne i Israel Aerospace Industries przeprowadziły szereg testów naziemnych i powietrznych w bazie izraelskich sił powietrznych Nevatim. B767-300ER
VIP wykonywał loty pomiędzy bazą a telawiwskim portem lotniczym im. Ben Guriona. Początkowo przewidywano, że odrzutowiec wejdzie do służby pod koniec października, ale w zeszłym miesiącu „Los Angeles Times” doniósł, że samolot znajduje się w końcowej fazie testów kompetencji operacyjnych, a dyrektor samolotu rozpoczął pracę.