Komisja Europejska przedstawiła wniosek zmiany unijnego ustawodawstwa dotyczącego prawa startów i lądowań w portach lotniczych, czyli tzw. slotów. Nowe przepisy mają sprawić, że system slotów, z których korzystają linie lotnicze, będzie bardziej dostosowany do elastycznego i szybkiego reagowania na pojawiające się nieoczekiwane zmiany. Ma zostać przywrócona stara zasada wykorzystania minimum 80 proc. slotów. W ten sposób linie będą musiały realizować rejsy, a nie odwoływać na masową skalę loty, gdy wskaźnik wypełnienia miejsc jest niski.
Chociaż obecny szybki wzrost popytu na podróże lotnicze, a także prognozy dotyczące ilości chętnych do latania samolotami w przyszłości wskazują na trwające i stale rosnące ożywienie ruchu lotniczego, ostatnie doświadczenia pokazują, że obecne przepisy dotyczące czasu na start lub lądowanie nie są wystarczająco odporne na zakłócenia na dużą skalę. Wojna w Ukrainie pokazała również, w jaki sposób na ruch lotniczy – i zdolność linii lotniczych do spełnienia normalnych wymagań dotyczących wykorzystania slotów – mogą poważnie i trwale wpłynąć inne nieprzewidziane wydarzenia.
W związku z aktualną sytuacją Komisja Europejska proponuje, z jednej strony, powrót do standardowego wskaźnika wykorzystania czasu na start na poziomie 80 proc. Stare prawo ma zostać przywrócone 30 października. Obecnie linie lotnicze, aby zachować cenne sloty w zatłoczonych portach lotniczych, muszą wykorzystać co najmniej 64 proc. Mimo szybko rosnącego popytu na loty KE zdecydowała się przedłużyć możliwość korzystania z narzędzia „uzasadnionego niewykorzystania slotów”, zaimplementowanego podczas pandemii.
Linie lotnicze będą mogły korzystać z odstępstw w korzystaniu ze slotów w sytuacjach takich jak kryzysy epidemiologiczne, klęski żywiołowe lub powszechne niepokoje polityczne, które zakłócają podróże lotnicze. Ponadto i tylko w ostateczności KE będzie uprawniona do obniżenia wskaźnika wykorzystania slotów, jeżeli poziom ruchu lotniczego przez cztery kolejne tygodnie spadnie poniżej 80 proc. w porównaniu z danymi pochodzącymi z 2019 roku z powodu koronawirusa, innej sytuacji epidemiologicznej lub bezpośredniego skutku militarnej agresji Rosji w Ukrainie.
Komisja proponuje również szereg konkretnych środków w celu złagodzenia skutków rosyjskiej agresji i przywrócenia łączności lotniczej między UE a Ukrainą, gdy nadejdzie to na odpowiedni czas, a loty będą mogły odbywać się bez zakłóceń. Kiedy ukraińska przestrzeń powietrzna zostanie otwarta dla ruchu komercyjnego wprowadzony zostanie plan, który obejmuje 16-tygodniowy okres naprawczy, zanim wymogi dotyczące wykorzystania czasu na start lub lądowanie zaczną ponownie obowiązywać. KE chce także przyjęcia aktu delegowanego w celu obniżenia wskaźnika wykorzystania slotów na trasach między lotniskami położonymi na terytorium UE a Ukrainą.
– Wyraźnie powrócił popyt na ruch lotniczy i nadszedł czas, aby powrócić do normalnych stawek wykorzystania slotów w celu zapewnienia efektywnego wykorzystania przepustowości portów lotniczych, przy sprawiedliwym i konkurencyjnym dostępie dla linii lotniczych i korzyścią dla pasażerów. Musimy upewnić się, że jesteśmy lepiej przygotowani na nieoczekiwane sytuacje. Klauzula „uzasadnionego niewykorzystania slotów” zapewniła nam szczególnie skuteczne narzędzie do zarządzania sytuacjami kryzysowymi. Utrzymanie tego narzędzia da nam wystarczającą elastyczność i ubezpieczenie do działania w przypadku ponownego pogorszenia się sytuacji zdrowia publicznego, a nawet w przypadku dalszych skutków wojny rosyjskiej w Ukrainie – powiedziała unijna komisarz ds. transportu, Adina Vălean.
Wniosek zgłoszony przez komisarz opiera się również na doświadczeniach zdobytych podczas pandemii, w tym na przepisach mających na celu zwiększenie przejrzystości w przyznawaniu wyjątków nieuzasadnionego niewykorzystania slotów oraz zacieśnienie współpracy między koordynatorami, którzy zarządzają przydzielaniem czasów na start lub lądowanie na lotniskach w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Podjęte działanie ma zapewnić spójność udzielania wyjątku wykorzystania slotów.
Wniosek będzie teraz podlegał zwykłej procedurze ustawodawczej i ma zostać pilnie omówiony przez Parlament Europejski i Radę Europejską. Jeśli nowe przepisy zostaną przyjęte, prawo dotyczące ulg slotowych będzie obowiązywać od początku sezonu zimowego, tj. 30 października bieżącego roku. Nowe zasady mają być wiążące do 26 marca 2024 roku, kiedy to szacuje się, że ruch lotniczy wróci do stanu sprzed pandemii koronawirusa. Eurocontrol prognozuje, że do października bieżącego roku poziom ruchu lotniczego osiągnie, w gorszym założeniu, od 83 proc. do 95 proc. wartości sprzed trzech lat, przy bardziej optymistycznym założeniu odbudowy ruchu lotniczego.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa oraz ich poprawiania.