Komisja Europejska opublikowała swoje coroczne sprawozdania z postępów dla krajów aspirujących do członkostwa w Unii Europejskiej, zawierające ocenę osiągnięć każdego z obecnych, jak i przyszłych kandydatów w ciągu ostatniego roku, a także zestaw wytycznych dotyczących priorytetów reform, w tym transportu lotniczego.
Najnowszy raport dotyczy krajów Półwyspu Bałkańskiego, które chciałyby w najbliższym czasie stać się członkami europejskiej wspólnoty. Raport dotyczy Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii Północnej oraz Serbii.
Bośnia i HercegowinaWedług raportu Komisji Europejskiej proces poprawy sytuacji lotnictwa cywilnego w Bośni i Hercegowinie zatrzymał się. Ustawa o lotnictwie cywilnym przyjęta w 2009 roku nadal wymaga dostosowania do wymogów umowy o europejskim wspólnym obszarze lotniczym (ECAA). Nie najgorzej prosperuje lokalna Agencja Żeglugi Powietrznej. Jednak według Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego Unii Europejskiej (EASA) istnieje chroniczny brak odpowiednio wyszkolonego i wykwalifikowanego personelu.
Widoczny jest regres w strukturze instytucjonalnej w Dyrekcji Lotnictwa Cywilnego Bośni i Hercegowiny (BHDCA). Z tego powodu pogorszeniu ulec może nadzór nad bezpieczeństwem lotniczym. Powołany na początku 2021 r. nowy zarząd nie odniósł się do tej kwestii. Komisja Europejska zauważa, że nie ma postępów w harmonizacji przepisów o charakterze lokalnym z unijnym rozporządzeniem w sprawie praw pasażerów. Bośnia i Hercegowina musi zwiększyć niezależność regulatora lotnictwa cywilnego, aby odwrócić postępującą negatywną tendencję.
CzarnogóraW przypadku lotnictwa cywilnego przyjęto kilka aktów wykonawczych dotyczących bezpieczeństwa i operacji ruchu lotniczego. Po utworzeniu
nowych narodowych linii lotniczych Air Montenegro w styczniu 2021 roku rząd stopniowo zwiększał kapitał założycielski. W grudniu 2021 roku parlament przyjął ustawę o wygaśnięciu ustawy o inwestycjach w konsolidację i rozwój dawnych krajowych linii lotniczych Montenegro Airlines. Certyfikacja portów lotniczych w Podgoricy i Tivacie wciąż nie została zakończona. KE wskazuje, że w listopadzie ubiegłego roku czarnogórski rząd przyjął nowy program ułatwień w transporcie lotniczym.
Macedonia PółnocnaW dziedzinie lotnictwa, według raportu Komisji Europejskiej, kraj utrzymał dobry poziom dostosowania się do dorobku prawnego UE i częściowo dostosował swoje ustawodawstwo, aby było zgodne z unijnymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa lotniczego. Potrzebne są jednak dalsze wysiłki, aby ułatwić inspekcje standaryzacyjne wykonywane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego.
KosowoW transporcie lotniczym Kosowo jest częścią Europejskiej Wspólnej Przestrzeni Lotniczej (ECAA) i jest objęte uzgodnieniami dotyczącymi jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej. Lokalny sektor lotniczy nadal stoi przed szeregiem wyzwań, wynikających z braku członkostwa Kosowa w kilku międzynarodowych organizacjach lotnictwa cywilnego.
Problemem są również niedociągnięcia instytucjonalne agencji służb żeglugi powietrznej i kosowskiego urzędu lotnictwa cywilnego, a także brak dochodów z zarządzania przestrzenią powietrzną. Zbliżająca się reorganizacja władz lotnictwa cywilnego i reformy administracyjne powinny odzwierciedlać zasady reformy administracji publicznej, a także szczególne okoliczności i wymagania sektora lotnictwa. Według Komisji Kosowo kontynuowało dostosowywanie się do unijnego porządku prawnego, w tym implementację umowy ECAA.
Komisja Europejska zachęca władze Kosowa do kontynuowania prac nad harmonizacją pozostałych przepisów prawnych, w tym pozostałych zapisów pochodzących z umowy o Europejskiej Wspólnej Przestrzeni Lotniczej, które nie zostały jeszcze wprowadzone do kosowskiego porządku prawnego. Działania polegające na wydłużeniu długości pasa startowego na lotnisku w Prisztinie, instalacja nowych systemów lądowania, nawigacji, metrologii i łączności radiowej mają podnieść poziom bezpieczeństwa realizowania operacji lotniczych.
SerbiaKomisja Europejska w swoim raporcie zauważa, że władze ustawodawcze Republiki Serbii w dobrym tempie dostosowują serbskie ustawodawstwo lotnicze, aby było jednolite z prawem unijnym. W okresie sprawozdawczym Serbia przyjęła kilka rozporządzeń dotyczących nawigacji opartej na osiągach, certyfikatach lotniskowych, funkcji sieciowych zarządzania ruchem lotniczym, zarządzania przepływem ruchu lotniczego, odstępów między kanałami głosowymi i zdatności do lotu. Jeśli chodzi o przepisy dotyczące lotnictwa, Serbia jest bliska wypełnienia wszystkich zobowiązań określonych w pierwszym okresie przejściowym Umowy o Europejskim Obszarze Lotniczym. Serbia nadal musi jednak dalej dostosowywać swoje prawodawstwo wtórne dotyczące pomocy państwa oraz zapewnić solidne wyniki we wdrażaniu przepisów dotyczących ochrony konkurencji i kontroli pomocy państwa.
W dziedzinie bezpieczeństwa lotniczego Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) kontynuuje monitorowanie wdrażania unijnych norm bezpieczeństwa. Z powodzeniem wdrożono działania naprawcze dotyczące ustaleń EASA, które zostały wydane w 2021 r. W listopadzie ubiegłego roku przeprowadzono inspekcję standaryzacyjną w zakresie zarządzania ruchem lotniczym i służb żeglugi powietrznej. W marcu br. EASA przeprowadziła inspekcje standaryzacyjne w zakresie zdatności do lotu i operacji lotniczych.
W obszarze operacji lotniczych ustalenia EASA dotyczące niedoborów kadrowych są uwzględniane poprzez wdrożenie planu rekrutacji, w celu wzmocnienia zdolności nadzorczych Dyrekcji Lotnictwa Cywilnego. W ramach jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej Serbia zakończyła proces harmonizacji. Nie poczyniono jednak postępów w zakresie zniesienia przepisów dotyczących licencjonowania przewoźników lotniczych i normalizacji niższego reżimu przestrzeni powietrznej nad Kosowem, które pozostają ważnymi dla Komisji Europejskiej priorytetami. Serbia musi, jak podkreśla to KE, bez żadnych wyjątków, stosować rozporządzenie 1008/2008 w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty, gdyż jest ono podstawą funkcjonowania wspólnego europejskiego obszaru lotniczego.