Lubuskie: Będziemy dalej dotować loty z Zielonej Góry

Mateusz Kieruzal, ,,Rynek Lotniczy": Dlaczego lubuski urząd marszałkowski „promuje region” poprzez loty portu lotniczego Zielona Góra, czyli de facto dotuje połączenia lotnicze z Babimostu?

Sławomir Kotylak, dyrektor Departamentu Infrastruktury i Komunikacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego: Województwo lubuskie organizuje siatkę połączeń z Portu Lotniczego Zielona Góra – Babimost w ramach tzw. Promocji Województwa Lubuskiego z uwagi na fakt, że to jedyna, zgodna z przepisami prawa, możliwość współudziału województwa w zapewnianiu Lubuszanom (i nie tylko) dostępności do połączeń lotniczych (krajowych i zagranicznych). Istnienie w danym regionie portu lotniczego to element napędowy gospodarki regionu i narzędzie, przy wykorzystaniu którego następuje poprawa dostępności komunikacyjnej.

Przetargi na promocję regionu poprzez oferowanie przez jakiegoś przewoźnika lotów z danego portu lotniczego jest sposobem na obejście unijnego zakazu udzielania liniom lotniczym przez samorządy bezpośredniej pomocy publicznej. Działanie legalne, lecz czy jest ono rozsądne?

W związku z tym, że w tzw. zamrażarce znajduje się projekt rozporządzenia Ministerstwa Infrastruktury ws. dofinansowania obowiązku użyteczności publicznej zarządzającego lotniskiem użytku publicznego oraz przewoźnika lotniczego, nie ma innej możliwości niż organizowanie połączeń lotniczych w ramach tzw. promocji i realizowania przez Wykonawców różnego rodzaju zadań marketingowych. Chodzi o to, że do czasu wydania aktu normatywnego, określającego zasady dofinansowania oraz sposoby jego rozliczania, brak jest podstaw prawnych do przeprowadzenia procedury weryfikacji wniosku o dofinansowanie i w rezultacie, przyznanie dofinansowania. 

Województwo lubuskie było promowane w lotach do Zadaru w Chorwacji, Antalyi w Turcji czy Taby w Egipcie. Ilu Chorwatów, Turków bądź Egipcjan zachwyciło się zachodnim regionem Polski i przyleciało do Zielonej Góry?

W ramach niektórych połączeń, np. lotów do/z Egiptu, odnotowywano średnie wypełnienie samolotu na poziomie ponad 90 proc. Oczywiście, nie wszystkie połączenia cieszyły się tak dużą popularnością, dlatego też, w mojej opinii, powinniśmy skupić się dodatkowo na stworzeniu szerszej kampanii marketingowo-informacyjnej, tak, aby trafiać do większego grona potencjalnych odbiorców (pasażerów). Pożądane byłoby w tej kwestii wsparcie przedstawicieli regionów, do których organizujemy połączenia. 

Jakie inwestycje zyskało województwo lubuskie po promocji regionu w lotach do Chorwacji, Egiptu i Turcji?

Nie będę wymieniał konkretnych nazw firm, jednak zapewniam Pana, że sprawne funkcjonowanie portu w coraz większym stopniu będzie determinować pojawianie się nowych inwestorów. Obecność Ministerstwa Obrony Narodowej na naszym lotnisku również będzie dowodem na zasadność funkcjonowania regionalnych portów. 

Czy warto było wydać z pieniędzy publicznych na „promocję regionu” poprzez loty z Babimostu w bieżącym roku aż 24 mln złotych? Nie lepiej było przeznaczyć te pieniądze na polepszenie oferty kolejowej czy autobusowej?

Problem kolei w naszym województwie nie wynika z braku finansowania – kolej ma je zapewnione. Przyczyną słabej oferty przewozowej są problemy operacyjne przewoźników. Nawet jakby przesunąć środki przeznaczane na rozwój oferty lubuskiego lotniska na kolej, sytuacja na kolei nie uległaby poprawie. Nasze wydatki rosną z roku na rok. Problemem jest Polregio i jego błędna polityka flotowa i naprawcza starszego taboru. Pomimo moich oficjalnych nacisków, aby przystępowali wcześniej do wyłaniania wykonawców przeglądu, Polregio tego nie zrealizowało. W efekcie pandemia się skończyła, wszyscy ruszyli na przeglądy i dzisiejszy termin realizacji go, który wynika z dokumentacji technicznej danego pojazdu, znacząco przekracza dozwolony termin. Kumulacja zdarzeń spowodowała, że każdego dnia blisko 15 pojazdów jest wyłączonych ze służby ze względu na prowadzone prace konserwacyjne czy naprawcze.

Jeżeli chodzi o połączenia autobusowe, aktualnie trwa aktualizowanie naszego planu transportowego i wyznaczanie białych plam komunikacyjnych. Proszę pamiętać, że Marszałek odpowiada jedynie za wojewódzkie linie autobusowe, a nierzadko największe problemy komunikacyjne dotyczą sposobu organizacji połączeń autobusowych np. na terenie danej gminy, powiatu.

[Problem dostępności taboru kolejowego wielokrotnie opisywaliśmy na Rynku Kolejowym. We wrześniu Lubuski zakład Polregio podpisał umowę na utrzymanie pojazdów - red.]

O ile dopłaty do lotów do Warszawy można uznać za celowe, to czy dopłacanie przez samorząd do prywatnych wakacji np. w Egipcie jest uzasadnione?

Nawiązywanie współpracy z przewoźnikami lotniczymi / touroperatorami jest uzasadnione celem rozszerzenia siatki połączeń i rozpoczęcia długofalowej współpracy z ww. podmiotami. Liczymy na to, że w ramach organizowanego połączenia, np. z touroperatorem, do przetargu będzie przystępować więcej niż jeden podmiot, a składane oferty będą niższe. 

Ile pieniędzy zostało przeznaczone na promocję od 2018 roku?

Od 2018 roku na realizację naszego województwa poprzez połączenia lotnicze z Babimostu przeznaczyliśmy 40,4 mln złotych. W 2018 roku było to 7 167 307,5 złotych; w 2019 r. – 7 152 541,25 złotych; w 2020 r. – 7 740 463,8 złotych; w 2021 r. – 6 250 563,95 złotych, a w 2022 r. – 12 117 509,12 złotych.

Czy np. z wybudowania żłobka czy przedszkola lokalna społeczność nie byłaby bardziej zadowolona?

Organizując połączenia lotnicze, realizujemy zapisy Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego 2030, która wyznacza różne, strategiczne cele i kluczowe kierunki działań (w różnych obszarach). Na rozwój województwa składa się szereg różnych zadań, jednym z nich jest promocja. Można ją realizować poprzez robienie festynów, rozdawanie ulotek, publikację artykułów sponsorowanych, a można dać mieszkańcom możliwość skorzystania z oferty przewoźników turystycznych, aby uatrakcyjnić miejsce do życia.

Gdyby nie organizowane przez samorząd przetargi, lotnisko w Zielonej Górze byłoby puste. Tak czy nie?

To zależy. Zarządzającym portem jest Polskie Porty Lotnicze S.A., które zarządzają ponadto m.in. Lotniskiem Chopina w Warszawie i... Lotniskiem Warszawa-Radom. Odpowiednie zaangażowanie Zarządzającego mogłoby pozwolić na utrzymanie działalności lotniska. 

Dlaczego żaden przewoźnik sam z siebie nie chce oferować lotów do i z Babimostu?

Myślę, że to problem większości portów regionalnych w Polsce wymaga systemowego podejścia. W naszym przypadku z pewnością niezachęcająca dla przewoźników jest niełatwa procedura przetargowa. Minusem jest też brak wsparcia w rozwoju siatki połączeń ze strony PPL-u, czyli operatora portu.

Czy nowy terminal poskutkuje napływem przeróżnych linii lotniczych, od tradycyjnych (np. Lufthansa, Air France-KLM) przez tanie (Ryanair, Wizz Air) na czarterowych kończąc?

Liczymy na to, że nowoczesna infrastruktura terminalowa, o standardzie międzynarodowym, i możliwość jednoczesnej odprawy strefy Schengen i Non-schengen będą kolejnym argumentem do nawiązania z nami współpracy. 

Czy rozmawialiście z Ryanariem czy Wizz Airem w sprawie potencjalnych lotów?

Osoby z branży lotniczej, z którymi współpracujemy, informują wspomnianych przez Pana przewoźników o potencjale naszego lotniska. Dostaliśmy kilka zapytań dotyczących m.in. kwestii operacyjnych od wskazanych przez Pana przewoźników. Liczymy na to, że w najbliższych latach, przy okazji budowy nowego terminala lotniczego w porcie, przewoźnicy niskokosztowi na stałe zagoszczą w naszym porcie. 

Proszę mnie i czytelnikom wytłumaczyć, na jakiej podstawie w przetargu wpisane zostało 100 rotacji do Egiptu? Nawet z Katowic czy Warszawy samolot lata raz w tygodniu.

Chcieliśmy, aby w 2024 roku połączenie do/z Egiptu miało charakter regularnego. W związku z sytuacją geopolityczną, być może będziemy musieli zrewidować swoje założenia i rozpisać ponownie postępowanie, tym razem na mniejszą liczbę rotacji. Ta destynacja cieszy się u nas bardzo dużym zainteresowaniem. 

W sezonie letnim LOT latał z Zielonej Góry raz w tygodniu do Zadaru 82-osobowym samolotem, podczas gdy z nie tak bardzo odległego Poznania, Ryanair latał 186-osobowym samolotem nawet pięć razy w tygodniu. Urząd dopłacał do jednego fotela prawie 750 złotych, a ceny przelotów były nawet dwa razy droższe od tych, które Ryanair oferował z Ławicy. Czy tamta promocja była dobrą decyzją?

Ryanair jest przewoźnikiem niskokosztowym. Nasze loty realizował przewoźnik narodowy, PLL LOT, który jako jedyny zgłosił się do przetargu. Sprawdziliśmy kolejny rok z rzędu zainteresowanie połączeniami do Chorwacji, a pasażerowie uświadomili nam, że oczekują innych miast w ramach siatki połączeń. Nowe trasy pojawią się już w 2024 roku.  

Samoloty między Zieloną Górą a Krakowem woziły powietrze. Czy to połączenie, jak również Gdańsk, będzie w przyszłym roku?

Gdańsk jest destynacją pożądaną przez Lubuszan, a zatem planujemy ogłosić postępowanie przetargowe na tzw. Promocję Województwa Lubuskiego na trasie Zielona Góra-Babimost – Gdańsk – Zielona Góra-Babimost. Jeżeli chodzi o Kraków, raczej nie będziemy ujmować go w siatce połączeń lotniczych na 2024 r. Jak wspomniałem, nie do końca zadowalające wypełnienie na trasie do/Krakowa wynika moim zdaniem również z małego zasięgu kampanii informacyjnej. Chcielibyśmy, aby Zarządzający portem, czyli PPL S.A., wspomogły nas w tych działaniach. 

Do jakich innych połączeń urząd marszałkowski będzie dopłacał w przyszłym roku? 

Chcielibyśmy, aby oprócz Warszawy w siatce połączeń znalazły się takie połączenia jak: Egipt, Tunezja, Albania, Turcja, Gdańsk.