To dotychczas największa dotacja, jaką spółka Centralny Port Komunikacyjny pozyskała z UE. Komisja Europejska przyznała jej ponad 108 mln zł z instrumentu CEF Reflow. W ramach tej puli CPK otrzymała największe dofinansowanie spośród krajów Unii i ponad połowę dotacji dla projektów z Polski.
Fundusze w ramach instrumentu CEF „Connecting Europe Facility” („Łącząc Europę”) służą do finansowania projektów infrastrukturalnych dotyczących transportu, energetyki i telekomunikacji. Korzystając z dodatkowej puli – tzw. CEF Reflow – wnioski złożyły cztery podmioty z Polski : Centralny Port Komunikacyjny, PKP Polskie Linie Kolejowe, Zarząd Morskiego Portu Gdynia i Pomorska Kolej Metropolitalna. Łączna kwota tych aplikacji to ok. 365,5 mln zł.
Komisja Europejska ogłosiła w czwartek wyniki ostatniego konkursu CEF w obszarze transportu w perspektywie 2014-2020. Spółka CPK otrzymała ponad 108 mln zł, czyli ponad połowę środków przyznanych dla naszego kraju (łącznie ok. 212 mln zł). Zaplanowany budżet konkursu w skali Unii Europejskiej wynosił 160 mln euro, a finalnie został zwiększony do 307 mln euro. Polska uzyskała największe wsparcie spośród członków wspólnoty – 47 mln euro to prawie jedna trzecia planowanej puli. Największym beneficjentem została spółka CPK.
Dofinansowanie dotyczy dwóch następujących inwestycji CPK:
Prac projektowych dla tunelu dalekobieżnego KDP w Łodzi. Szacowana wartość tego projektu to 119 mln zł, a wysokość unijnego dofinansowania– 59,4 mln zł. Spółka CPK jest w przededniu podpisania umowy z wykonawcą, który złożył najkorzystniejszą ofertę w przetargu.
Prac studialnych dla odcinka dużych prędkości między Warszawą i Poznaniem (to część tzw. „igreka”). Budżet całego przedsięwzięcia (tzw. koszty kwalifikowane) to niespełna 99 mln zł, a kwota dofinansowania – ponad 49,5 mln zł. Dla fragmentu tego odcinka (Warszawa-Łódź) opracowywane jest już studium wykonalności.
– To doskonała wiadomość dla całej Polski. Konkurencja w ramach CEF Reflow była bardzo duża, więc decyzja Komisji Europejskiej dodatkowo podkreśliła wagę projektów CPK. Interpretujemy te wyniki jako sygnał z UE, że CPK to inwestycja wiarygodna, potrzebna i dobrze przygotowana – podkreślił wiceminister infrastruktury Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK. – Na dwie zgłoszone inwestycje CPK trafi w sumie ponad połowa puli dla Polski i największa część środków dostępnych dla krajów Unii. To pokazuje czarno na białym, że za granicą istnieje świadomość, jak istotny jest to projekt dla całej Europy Środkowo-Wschodniej – dodał Horała.
Komisja Europejska oceniła aplikacje CPK najwyżej spośród wszystkich zgłoszonych polskich projektów, rekomendując pełną kwotę wsparcia wnioskowaną przez spółkę. Podczas Komitetu CEF propozycja KE została też zatwierdzona przez państwa członkowskie. Następnym krokiem będzie podpisanie dwóch umów o udzielenie dotacji (tzw. Grant Agreement). Oba dokumenty są już w przygotowaniu.
– Ponad 47 mln euro: taka kwota może trafić na siedem polskich projektów kolejowych z instrumentu „Łącząc Europę” (CEF). To duży sukces naszego kraju. Polska znalazła się na pierwszym miejscu według wartości pozyskanego dofinansowania wśród wszystkich krajów, które ubiegały się o fundusze. Dzięki pozyskanemu dofinansowaniu zrealizujemy duże inwestycje infrastrukturalne – mówi Waldemar Buda, wiceminister funduszy i polityki regionalnej.
Po uruchomieniu kolejnych środków, w ramach tzw. CEF 2 (z nowej perspektywy UE na lata 2021-2027), spółka planuje złożyć wnioski o dofinansowanie na łączną kwotę ponad 2 mld 250 mln zł. Będzie ona ubiegać się o unijne fundusze m.in. na kolejowe prace projektowe: dla węzła CPK, na roboty budowlane w tunelu dalekobieżnym KDP w Łodzi oraz na wykonanie projektów odcinków kolei dużych prędkości: z Łodzi do Wrocławia i z Sieradza do Poznania.
Dotychczas spółka CPK pozyskała w ramach unijnego instrumentu CEF prawie 8 mln zł dofinansowania na prace przygotowawcze do budowy linii kolejowej w rejonie Jastrzębia-Zdroju, czyli fragmentu ponadgranicznej trasy Katowice – Ostrawa. Bruksela dofinansowuje też współpracę z SNCF (Koleje Francuskie) w sprawie standardów technicznych dla kolei dużych prędkości oraz wdrażania systemu KDP.
Spółka CPK przygotowuje budowę 12 tras kolejowych, w tym 10 tzw. szprych, prowadzących z różnych regionów Polski do Warszawy i Centralnego Portu Komunikacyjnego. W sumie to 30 zadań inwestycyjnych i prawie 1 800 km nowych linii kolejowych, które mają zostać zrealizowane do końca 2034 r. Dla prawie 750 km z nich od ubiegłego roku trwają inwentaryzacje przyrodnicze, a obecnie rozstrzygane są przetargi i podpisywane umowy na studia wykonalności.
Zakładana maksymalna prędkość eksploatacyjna na liniach kolejowych CPK to – w ramach pierwszego etapu inwestycji – 250 km/h. Możliwe będzie jej podniesienie w przyszłości (tzw. prędkość projektowa wyniesie 350 km/h), jeśli zaistnieje takie zapotrzebowanie ze strony przewoźników. Podstawowym założeniem całego programu jest możliwość dotarcia z większości dużych polskich miast do nowego lotniska i Warszawy w czasie nie dłuższym niż 2,5 godziny.