Prezydent Andrzej Duda podpisał 25 czerwca nowelizację ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej, której celem będzie uporządkowanie i doprecyzowanie zadań tej instytucji. PAK ma w większym stopniu wspierać kosmonautykę, użytkowanie przestrzeni kosmicznej oraz rozwój technik kosmicznych i badań. Zapis wchodzi w życie po 14 dniach od podpisania.
Polska Agencja Kosmiczna w nowej odsłonie ma być eksperckim zapleczem dla instytucji państwowych związanych z polityką kosmiczną. Będzie im doradzała i służyła swoją specjalistyczną wiedzą. Ale nie tylko im. Z jej pomocy będą mogły też skorzystać podmioty prywatne, w tym firmy z branży.
– Rozwój przemysłu wysokich technologii, do których należy branża kosmiczna, traktujemy bardzo poważnie. To element Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. W lutym 2017 roku założyliśmy, że do 2030 roku będziemy uczestniczyć na poziomie 3 proc. w europejskim obrocie sektora kosmicznego. Zależy nam, by Agencja w sposób ekspercki udzielała wsparcia, zarówno finansowego jak i niefinansowego, szerokiemu gronu podmiotów i by było to jasno określone. Rozwiązanie to pozwoli na skuteczniejszą realizację programów, które są istotne dla dalszego rozwoju naszej gospodarki – mówi minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz.
Wsparcie finansowe zostało przewidziane dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, przedsiębiorców, stowarzyszeń, a także partnerów społecznych i gospodarczych (organizacji pracodawców, związkowych). Będzie ono udzielane na prace badawczo-rozwojowe; wspieranie innowacyjności; szkolenia, doradztwo, udział w targach, misjach gospodarczych oraz innych wydarzeniach (konferencjach, seminariach, warsztatach).
Agencja będzie wspierać promocję polskiej gospodarki i myśli naukowej na arenie międzynarodowej. Wsparcie obejmie także działalność informacyjną i promocyjną jak również projekty edukacyjne. Ponadto ustawa rozszerza zadania Agencji w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa o dwie nowe dziedziny: technologie rakietowe oraz analizę zagrożeń w przestrzeni kosmicznej.
– Ustawa dopełnia naszą misję uporządkowania zarządzania potencjałem polskiego sektora kosmicznego. To bardzo innowacyjna branża i konieczny jest mechanizm, który będzie odpowiednio ją wzmacniał. Chcemy wspierać ambicje polskich firm, naukowców i start-upów – dodaje Marcin Ociepa, wiceminister przedsiębiorczości i technologii odpowiadający za ustawę.
Zmianie ulega jej organ nadzorujący. Po wejściu w życie nowych przepisów, PAK będzie podlegała ministrowi odpowiedzialnemu za kształtowanie polityki kosmicznej, czyli ministrowi przedsiębiorczości i technologii.
Zapewni to większą spójność systemową i operacyjną. Nadzór nad Agencją sprawować będzie minister koordynujący politykę kosmiczną w Polsce, odpowiedzialny za tworzenie i wdrażanie dokumentów programowych w tej dziedzinie, a także kształtowanie korzystnych warunków prowadzenia działalności gospodarczej w branży. Przyjęte rozwiązanie jest spójne z międzynarodowymi standardami. Europejskie agencje kosmiczne podlegają ministrom właściwym w sprawach polityki kosmicznej, którymi zazwyczaj są albo ministrowie gospodarki albo nauki.
Przyjęte w noweli rozwiązania precyzują takie kwestie jak m.in.:
- Warunki jakie powinni spełniać kandydaci na prezesa lub wiceprezesa Agencji. Położono większy nacisk na posiadanie doświadczenia w sektorze kosmicznym – w jego naukowej, przemysłowej lub administracyjnej części;
- Warunki zatrudnienia w Agencji na pozostałych stanowiskach;
- Kryteria odwołania prezesa lub wiceprezesa Agencji;
- Sposób zarządzania instytucją po odwołaniu jej prezesa;
- Terminy ogłaszania i przeprowadzania naboru na stanowisko prezesa Agencji
- Zasady funkcjonowania Rady Agencji.