Plan Generalny Portu Solidarność to jeden z kluczowych dokumentów koniecznych do założenia lotniska i realizacji inwestycji Centralnego Portu Komunikacyjnego. Określa plan rozwoju nowego lotniska centralnego dla Polski w perspektywie do końca 2060 roku.
W Planie Generalnym założono następujące etapy rozwoju Portu Solidarność:
Faza 1, etap 1: od 2028 roku (zakładany rok uruchomienia lotniska) do 2035 roku:
Parametry: lotnisko z dwiema równoległymi drogami startowymi, infrastrukturą na ok. 330 tys. operacji lotniczych (startów i lądowań) rocznie i terminalem dostosowanym do przepustowości 40 mln pasażerów rocznie.
Powierzchnia: ok. 2 150 ha. Obszar został zmniejszony w północnej części, względem wariantu inwestorskiego CPK, który został wyznaczony w czerwcu na potrzeby wniosku o decyzję środowiskową. Granica w Fazie 1, etapie 1 przechodzi w rejonie Strumian, na południe od miejscowości Szymanów i Kaski.
Faza 1, etap 2: od ok. 2035 roku do wyczerpania przepustowości układu dwóch równoległych, niezależnych dróg startowych, co według prognoz wydarzy się ok. 2044 roku:
Parametry: lotnisko z dwiema równoległymi drogami startowymi, infrastrukturą na ok. 390 tys. operacji lotniczych rocznie i terminalem dostosowanym do przepustowości 50 mln pasażerów rocznie.
Powierzchnia: ok. 2 700 ha. Na północy granica znów przebiega w rejonie miejscowości Szymanów i Kaski. W tej części przewidziana jest infrastruktura dla lotnictwa ogólnego (tzw. General Aviation), a także infrastruktura wojskowa. Jej planowanie i zagospodarowanie znajduje się w gestii Ministerstwa Obrony Narodowej (MON) we współpracy z CPK.
– Rozbudowa Portu Solidarność w ramach Fazy 1, etapu 2 będzie dotyczyła kolejnych inwestycji wewnątrz strefy zastrzeżonej, takich jak: terminal, płyty postojowe, część cargo czy infrastruktura do serwisowania samolotów (MRO). Oba etapy Fazy 1 będą realizowane na podstawie decyzji środowiskowej, dla której spółka CPK w najbliższych dniach złoży wniosek do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Warszawie. Wywłaszczenia za odszkodowaniem, które są możliwe po uzyskaniu przez inwestora decyzji lokalizacyjnej, będą dotyczyły w pierwszej kolejności etapu 1 Fazy 1 – wyjaśnił Konrad Majszyk, rzecznik CPK.
Faza 2: od ok. 2045 roku do 2060 roku:
Parametry: port lotniczy z trzema równoległymi drogami startowymi, infrastrukturą na ok. 450 tys. operacji lotniczych rocznie i terminalem dostosowanym do przepustowości 65 mln pasażerów rocznie.
Powierzchnia: 3 900 ha. Na południu obszar sięga okolic autostrady A2.
Faza 2 stanowi dalekosiężny, długoterminowy plan rozbudowy Portu Solidarność, który został wyznaczony w celu zaplanowania przyszłych obszarów dla rozwoju lotniska. Celem jest zabezpieczenie lotniska przed postępującą zabudową, która w przyszłości mogłaby stanowić ograniczenie dla rozwoju portu lotniczego lub zagrożenie dla bezpieczeństwa operacji.
Realizacja Fazy 2 może być etapowana (tak jak w przypadku Fazy 1). Będzie ona uzależniona od skali ruchu lotniczego, od aktualizowanych na bieżąco prognoz i od decyzji inwestora.
– Realizacja Fazy 2 będzie wymagała osobnej decyzji środowiskowej, a później lokalizacyjnej, co jest możliwe najwcześniej w latach 40. (w zależności od skali ruchu lotniczego i na bieżąco aktualizowanych prognoz). Do tego czasu spółka CPK nie będzie uruchamiać procedury wywłaszczeniowej dla tego obszaru – kontynuował Konrad Majszyk, rzecznik CPK.
Ograniczenia planowania i zabudowy. Dobra praktyka planistyczna
Na obszarze faz i etapów rozwoju Portu Solidarność zostaną wyznaczone w Planie Generalnym powierzchnie ograniczające: przeszkody (OLS - Obstacle Limitation Surfaces) i zabudowę (BRA - Building Restricted Areas). Powierzchnie OLS i BRA są chronione dla wszystkich faz rozwoju portu od dnia zatwierdzenia Planu Generalnego do 2060 r. i powinny być uwzględnione w zagospodarowaniu przestrzennym otoczenia lotniska.
Plan Generalny wywiera bezpośredni wpływ na zagospodarowanie przestrzenne obszaru wyznaczonego granicą lotniska dla poszczególnych faz i stref wokół portu, w tym: powiązań z istnieją infrastrukturą drogową, kolejową, techniczną, powierzchni ograniczających przeszkody (OLS) i powierzchni ograniczających zabudowę (BRA).
Cały obszar objęty planem generalnym, zgodnie z ustawą Prawo lotnicze, powinien zostać uwzględniony w dokumentach planistycznych na poziomie województwa, powiatu i gminy. Zasady wprowadzone są po to, żeby nowo powstające obiekty budowlane nie stały się w przyszłości przeszkodami zagrażającymi bezpieczeństwu operacji lotniczych i nie zakłócały pracy lotniczych urządzeń naziemnych.
– Aby Port Solidarność mógł się rozwijać bez przeszkód przez kolejne dekady, już dziś musimy zaplanować jego rozwój. W ten sposób nawet gwałtowny wzrost liczby pasażerów nie przełoży się na spadek jakości obsługi na naszym lotnisku. To będzie wyraźna przewaga Portu Solidarność względem lotnisk UE wybudowanych w XX wieku – podkreślił Mikołaj Wild, prezes spółki CPK.
Zatwierdzony Plan Generalny powinien być uwzględniony we wszelkich dokumentach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu (WZiZT). Nad zgodnością tych dokumentów z Planem Generalnym czuwa Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC), uzgadniając projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (MPZP) i decyzji o warunkach zabudowy bądź opiniując projekty studiów zagospodarowania dla obszarów objętych planem generalnym.
Teren objęty Planem Generalnym CPK – 13 gmin na terenie dwóch województw
Plan Generalny dotyczy 13 gmin na terenie województw mazowieckiego i łódzkiego, na które lotnisko będzie wywierać bezpośredni wpływ ze względu na powierzchnie OLS i BRA. W woj. mazowieckim są to:
Baranów, Jaktorów, Grodzisk Mazowiecki i Milanówek (powiat grodziski),
Brwinów (pow. pruszkowski);
Nowa Sucha, Sochaczew – gmina miejska, Sochaczew – gmina wiejska i
Teresin (pow. sochaczewski);
Błonie (pow. warszawski zachodni);
Wiskitki i Żyrardów (pow. żyrardowski).
W woj. łódzkim dotyczy to gminy Bolimów (pow. skierniewicki). Obszar ten obejmuje teren wyznaczony granicą lotniska, a także strefy wokół niego (np. przeznaczone pod obsługę transportową) oraz ograniczenia w otoczeniu lotniska wpływające na charakterystykę zagospodarowania gmin (m.in. powierzchnie ograniczające).
Ruszają 30-dniowe konsultacje CPK z samorządami
Zgodnie z ustawą Prawo lotnicze spółka CPK rozpoczyna dziś 30-dniowe konsultacje Planu Generalnego z gminami z obszaru Planu Generalnego. W konsultacjach, które zaczną się 27 września, wezmą udział gminy objęte Planem, które mogą wyrazić swoje stanowisko i zgłosić uwagi do map:
Obszaru objętego Planem Generalnym, z określeniem dopuszczalnych gabarytów obiektów budowlanych i naturalnych
Koncepcji rozwoju przestrzennego wraz z zagospodarowaniem stref wokół lotniska.
Po konsultacjach z gminami Plan Generalny zostanie zaopiniowany przez Prezesa ULC i uzgodniony z ministrem obrony narodowej i ministrem właściwym ds. rozwoju, a następnie zatwierdzony przez ministra właściwego ds. transportu.
Wniosek o decyzję środowiskową w najbliższych dniach
Spółka CPK dotrzymuje słowa. Zgodnie z zapowiedziami jej przedstawicieli z czerwca tego roku, w najbliższych dniach CPK złoży wniosek o decyzję środowiskową dla Portu Solidarność wraz z węzłem kolejowym, infrastrukturą drogową i pozostałą infrastrukturą towarzyszącą.
Uzyskiwana decyzja środowiskowa dotyczy Fazy 1 (etapów: 1 i 2) rozwoju Portu Solidarność ujętych w Planie Generalnym.
Spółka CPK zakłada uzyskanie zgód i decyzji administracyjnych, umożliwiających rozpoczęcie pierwszych robót budowlanych do końca 2023 r.
Harmonogram prac i przeniesienie ruchu
Planowany termin rozpoczęcia operacji lotniczych w Porcie Solidarność to 2028 roku. Jego otwarcie jest ściśle powiązane z przyszłością Lotniska Chopina, które będzie do tego czasu pełniło rolę jedynego portu lotniczego w Polsce realizującego funkcje hubowe dla Polskich Linii Lotniczych LOT.
Zgodnie z dotychczasowymi zapowiedziami, otwarcie Portu Solidarność jest równoznaczne z koniecznością przeniesienia całego ruchu cywilnego z Lotniska Chopina na nowe lotnisko centralne.
Plan Generalny a Master Plan CPK
Plan Generalny to jeden z kroków na ścieżce prowadzącej ku pełnej realizacji projektu CPK. Proces inwestycyjny można podsumować poniższym schematem:
Master Plan Portu Solidarność, którego częścią jest Plan Generalny, stanowi szczegółowe wytyczne dla projektantów, a docelowo dla wykonawców. Plan Generalny stanowi podstawę do zatwierdzeń i akceptacji na szczeblach administracji państwowej, które doprowadzą do uzyskania zgód na realizację inwestycji.
W ramach prac przygotowawczych opracowywana jest koncepcja Portu Solidarność uwzględniająca elementy infrastruktury niezbędne do uruchomienia i prowadzenia operacji lotniczych takie jak:
Strefa zastrzeżona lotniska (tzw. Airside) obejmująca m.in.: drogi startowe, drogi kołowania, płyty i stanowiska postojowe dla statków powietrznych, infrastrukturę nawigacyjną, infrastrukturę cargo (do obsługi frachtu lotniczego), zaplecze do obsługi i serwisowania samolotów (MRO), infrastrukturę wspierającą (np. dla obsługi naziemnej, służb utrzymania lotniska, służb bezpieczeństwa), Airport City, w tym obiekty służb porządku publicznego, hotele, biura i pomieszczenia socjalne dla załóg lotniczych.
Obszar terminala uwzględniający wszystkie funkcje obsługi pasażerów i bagażu oraz zintegrowaną z nim stację kolejową.
Ogólnodostępna strefa przedlotniskowa (tzw. Landside) – obejmująca m.in.: dojazdy do lotniska różnymi środkami transportu (drogowe i kolejowe), infrastrukturę węzła multimodalnego, parkingi i Airport City (hotele, parkingi, powierzchnię biurową i inne obiekty).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zatwierdzony Plan Generalny jest warunkiem wystąpienia o tzw. promesę zezwolenia na założenie lotniska, która będzie jednym z załączników do wniosku o decyzję lokalizacyjną.
Plan Generalny w zgodności z prognozami ruchu lotniczego IATA
Planowane etapy rozwoju Portu Solidarność są w pełni dostosowane do prognozowanego ruchu lotniczego ujętego w prognozach IATA (Międzynarodowego Zrzeszenie Przewoźników Lotniczych), które zostały wykonane w takiej samej perspektywie czasowej, czyli do końca 2060 r.
Prognoza została sporządzona w trzech scenariuszach – niskim, bazowym i wysokim. – Na potrzeby Planu Generalnego wykorzystujemy scenariusz bazowy – zaznaczył Konrad Majszyk, rzecznik CPK.
W porównaniu do poprzednich prognoz w metodologii badań został uwzględniony m.in. wpływ pandemii COVID-19 oraz związane z nią skutki gospodarcze i ograniczenia administracyjne. Jak wynika z prognoz, IATA przewiduje dalszy dynamiczny rozwój rynku lotniczego w Polsce i powrót w 2024 r. do liczby pasażerów z dotychczas rekordowego 2019 r., czyli sprzed pandemii.
Z prognoz jasno wynika, że uruchomienie Portu Solidarność pozytywnie wpłynie na rozwój ruchu lotniczego, poprzez zwiększenie oferty rejsów przesiadkowych z i do Polski. W perspektywie 2060 roku województwo mazowieckie pozostanie najważniejszym regionalnym rynkiem lotniczym w Polsce, obsługującym połowę wszystkich pasażerów. Na to złoży się łączny wynik dla lotnisk: Port Solidarność, Warszawa-Modlin i Warszawa-Radom.
Drugie największe lotnisko w Polsce – Kraków – w perspektywie 2060 r. zbliży się do 20 mln pasażerów rocznie (ponad 10 mln od 2030 r.). Poziom 10 mln pasażerów przekroczą też porty lotnicze: w Gdańsku (od 2043 r.), Katowicach (od 2047 r.) i Wrocławiu (od 2056 r.).