Produkcja i zamówienia 2024: Jak sobie radzili Airbus, Boeing, Embraer i inni?

Pięciu największych producentów komercyjnych samolotów w 2024 r. dostarczyło 1 257 maszyn dla 80 klientów cywilnych. Najwięcej samolotów linie lotnicze i firmy leasingowe odebrały w ostatnim kwartale 2024 r. było to dokładnie 388 maszyn. Ogólnie w całym roku dostarczono 1 093 samoloty wąskokadłubowe i 164 maszyny szerokokadłubowe. Dokładnie Airbus dostarczył 766 samolotów, Boeing - 335, Embraer – 73, COMAC - 47, a ATR - 35. Natomiast w przypadku zamówień, to wspomniana piątka producentów sprzedała łącznie 1 699 samolotów: Airbus - 826, Boeing – 377, COMAC – 320, Embraer – 120, ATR - 56.

Dominującym w całym roku był europejski Airbus. Producent z Tuluzy zebrał największe zamówienia oraz dostarczył najwięcej komercyjnych maszyn.

Sytuacja na rynku

Wolumen dostaw głównych typów samolotów komercyjnych w 2024 r. spadł o ponad 10 proc. rok do roku, pośród problemów produkcyjnych, które nękały przede wszystkim Boeinga od początku stycznia. Głębsze zanurzenie się w liczbach z 2024 r. w kontekście ostatnich lat podkreśla, jak wpłynęło to na udział w rynku producentów. Strata Boeinga w wysokości 36 mld dolarów w ciągu sześciu lat od 2019 r. odzwierciedla firmę dotkniętą nie tylko uziemieniem 737 MAX, ale także pandemią Covid-19 i szeregiem innych problemów. Obejmowały one problemy z jakością produkcji, niedobory siły roboczej, problemy z łańcuchem dostaw, strajk pracowników w zeszłym roku i ciągłe opóźnienia w programach certyfikacji 737 MAX 7, MAX 10 i B777-9X.

Airbus obniżył w połowie 2024 r. całoroczną prognozę dostaw w związku z utrzymującymi się problemami z łańcuchem dostaw, a także przesunął harmonogram zwiększenia produkcji samolotów z rodziny A320neo. Firma twierdzi, że stoi w obliczu "uporczywych" i "specyficznych" problemów związanych z łańcuchem dostaw, dotyczących głównie silników, konstrukcji lotniczych i wyposażenia kabin. Cel produkcyjny w postaci montażu 75 airbusów A320neo miesięcznie został przesunięty z 2026 na 2027 r. Do tego Airbus jest także nadal bardziej uzależniony, niż Amerykanie, od kondycji i produktywności swoich kooperantów, którzy odpowiadają za komponenty niezbędne do montażu samolotów europejskiego koncernu.

Embraer póki co nie ma większych problemów z produkcją, choć czasem wspomina o zawirowaniach w łańcuchach dostaw. W ubiegłym roku producent poinformował o szerokim zakresie modernizacji i ulepszeń wydajności swoich komercyjnych odrzutowców. Ulepszenia w samolotach E195-E2, E190-E2 i E175, w tym te dotyczące spalania paliwa i zasięgu, awioniki i kabiny, zostały ogłoszone podczas Farnborough Airshow. Oprócz poprawy efektywności operacyjnej, zmiany te zapewniają również wartość bieżącą netto w wysokości 6 mln dolarów na samolot w ciągu 15 lat w postaci dodatkowych przychodów i redukcji kosztów.

To powoduje, że co najmniej przez najbliższe dwa lata, a prawdopodobnie do końca 2027 r. produkcja komercyjnych odrzutowców nie zaspokoi popytu. Niestety sytuacja nie jest lepsza u producentów silników odrzutowych nie jest wcale lepsza, co skłania do niezbyt optymistycznego prognozowania rozwoju lotnictwa cywilnego na najbliższe lata.

Airbus króluje na świecie

W minionym roku Airbus Commercial dostarczył 766 samolotów do 86 klientów na całym świecie. Dział samolotów komercyjnych sprzedał brutto 878 nowych samolotów. Portfel niezrealizowanych zamówień wyniósł na koniec 2024 r. 8 658 samolotów.

Liczba sprzedanych samolotów przez Airbusa w 2024 r. wyniosła dokładnie 878 maszyn brutto (po anulacjach 826 netto), co dało wynik niższy o 62 proc. względem 2023 r. Najwięcej sprzedano samolotów z rodziny A320neo (637), na drugim miejscu pasowała się rodzina A350 ze sprzedanymi 142 samolotami. Na kolejnym miejscu jest rodzina A330 (82), zaś najmniej sprzedano samolotów z rodziny A220, bo tylko 17 maszyn - można przeczytać w oficjalnym komunikacie. W tym samym okresie producent dostarczył 766 samolotów komercyjnych (+4,2 proc. vs. 2023): 75 maszyn z rodziny A220, 602 samoloty z rodziny A320neo, 32 z rodziny A330 oraz 57 A350. Jest to trzeci z najlepszych wyników dostaw w historii producenta. Rekord dostaw padł za 2019 r. kiedy Airbus dostarczył 863 maszyny. Rok wcześniej w 2018 r. producent dostarczył 800 samolotów.

W 2025 r. Airbus chce dostarczyć 820 samolotów i podtrzymuje większość planów znacznego zwiększenia produkcji we wszystkich swoich programach komercyjnych maszyn. Producent chce wytwarzać miesięcznie do 75 maszyn z rodziny A320neo, 14 z rodziny A220 czy 12 szerokokadłubowych A350. Jednak ostatnie problemy ze Spirit AeroSystem powodują opóźnienie wejścia do służby A350F prawie o rok.

Boeing Commercial Airplanes z najgorszymi wynikami od pandemii

W 2024 roku Boeing Commercial dostarczył 335 samolotów do 34 klientów na całym świecie. Natomiast roczna liczba zamówień Boeinga spadła z 1 456 samolotów brutto w 2023 r. do 569 w 2024 r. oraz z 1 314 zamówień netto po anulowaniu i konwersji do 377 maszyn. Portfel niezrealizowanych zamówień wyniósł na koniec 2024 r. 5 567 samolotów. Z 335 dostarczonych cywilnych odrzutowców, 23 stanowiły maszyny cargo: 14 B777F oraz dziewięć B767-300F. Dostarczono też 52 pasażerskie szerokokadłubowce: 51 dreamlinerów: jednego B787-8, 29 B787-9 i 21 B787-10 oraz jednego B777-300ER. Amerykański producent przekazał najwięcej wąskokadłubowców i było to 260 maszyn B737 MAX.

Boeing wznowił produkcję B737 w ostatnim kwartale 2024 r. i planuje stopniowo zwiększać tempo produkcji. Program B787 zakończył rok z tempem produkcji pięciu samolotów miesięcznie i niedawno ogłosił plany rozszerzenia działalności w Karolinie Południowej. Produkcja była wolniejsza w ostatnich latach, ponieważ Boeing pracował nad rozwiązaniem problemów konstrukcyjnych i jakościowych. W styczniu program 777X wznowił loty certyfikacyjne, a firma nadal przewiduje pierwszą dostawę 777-9 w 2026 r. Programy certyfikacji MAX 7 i MAX 10 zostały wstrzymane z powodu kilku problemów, w tym ujawnionego rok temu wymogu przeprojektowania układu przeciwoblodzeniowego silnika odrzutowca w celu wyeliminowania ryzyka przegrzania. Boeing stara się teraz również o zwolnienia regulacyjne związane z systemem tłumienia odchylenia kontroli przeciągnięcia.

Embraer ze stabilnymi wzrostami

Embraer podsumował dostawy swoich samolotów za IV kwartał i cały 2024 r. Dzięki 31 dostawom w ostatnich trzech miesiącach ubiegłego roku, Commercial Aviation osiągnęło dostawy na poziomie 73 nowych samolotów w całym 2024 r. W poprzednim roku najwięcej Embraer dostarczył samolotów E195-E2, bo aż 39 sztuk (w tym trzy dla PLL LOT), na kolejnych miejscach wylądowały E175 (26) oraz E190-E2 (8). W tym samym czasie brazylijski producent sprzedał łącznie 120 samolotów: 90 E-Jetów E175, 18 E190-E2 oraz 10 E195-E2. Portfel niezrealizowanych zamówień samolotów z rodziny E-Jet wyniósł na koniec 2024 r. 343 samoloty.

2024 dla Embraera był także rokiem dwóch jubileuszów. W marcu ubiegłego roku minęło 20 lat od debiutu pierwszego embraera E170 we flocie Polskich Linii Lotniczych LOT, a także na świecie. Dokładnie 17 marca 2004 r. E-Jet E170 SP-LDA wykonał pierwszy komercyjny lot na świecie z pasażerami w barwach naszego narodowego przewoźnika na trasie Warszawa - Wiedeń (LO225). Następnie w maju 2024 r. program samolotów E-Jet Embraera osiągnął kolejny kamień milowy kiedy to Royal Jordanian odebrały 1800. wyprodukowanego E-Jeta, którym został embraer E190-E2 leasingowany od firmy Azorra.

Od momentu założenia w 1969 r. firma Embraer dostarczyła ponad 9 tys. samolotów. Średnio co 10 sekund samolot wyprodukowany przez Embraera startuje gdzieś na świecie, przewożąc razem ponad 150 mln pasażerów rocznie.

COMAC

W 2024 r. COMAC osiągnął dostawy na poziomie 47 nowych samolotów. W poprzednim roku chiński producent najwięcej dostarczył samolotów C909 (dawny ARJ-21), bo aż 35 sztuk, na kolejnym miejscu znalazły się najnowsze C919, których dostarczono 12 maszyn. W tym samym czasie chiński producent sprzedał łącznie 320 samolotów: 60 maszyn C909 oraz 260 samolotów C919. Portfel niezrealizowanych zamówień samolotów COMAC-a wyniósł na koniec 2024 r. 1 143 maszyny: 152 C909 oraz 991 C919.

Ambicje COMAC-a na 2025 rok są dość wygórowane, bo firma chce wybudować co najmniej 50 samolotów (plan docelowy to 54 jednostki) typu C919, dostarczając liniom lotniczym co najmniej 30 maszyn. Zgodnie z prognozą wzrostu: w 2028 roku wszystkie linie montażu końcowego mają być operacyjne, a COMAC chce produkować rocznie 128 samolotów, aby przełamać duopol koncernów ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i Francji. Tak ambitne cele produkcyjne wynikają ze strategii Pekinu, która zakłada, że do 2031 chińskie linie lotnicze będą operować flotą co najmniej 100 samolotów rodzimej produkcji.

ATR

Dostawy były zgodne z zaplanowanym poziomem i utrzymały się na tych samych wartościach co w roku 2023 r. Łącznie ATR dostarczył 35 samolotów oraz posiadał jedną gotową maszynę do dostarczenia, spełniając tym samym wytyczne podane na początku roku. Patrząc w przyszłość, ATR spodziewa się, że rok 2025 będzie kolejnym rokiem stabilizacji lub z niewielkimi wzrostami, ponieważ problemy w łańcuchu dostaw będą się utrzymywać co najmniej przez pierwszą połowę tego roku. Warto także dodać, że w ubiegłym roku producent dostarczył 1700. ATR-a.