Połączenie kolejowe do CPK w projekcie nowego CEF

Komisja Europejska przedłożyła projekt nowego rozporządzenia o funduszu Łącząc Europę (CEF). Obecne Rozporządzenie (1316/2013) wygasa bowiem w 2020 roku. W ramach kolejnej perspektywy budżetowej UE na lata 2021-2027 Komisja Europejska proponuje budżet w wysokości 42,3 mld euro na wsparcie inwestycji w obszarze europejskich sieci infrastruktury transportowej (30,6 mld euro), energetycznych (8,7 mld euro) i cyfrowych (3 mld euro). Część budżetu (11,3 mld euro) zostanie zarezerwowana dla państw członkowskich kwalifikujących się do Funduszu Spójności.

Po raz pierwszy instrument "Łącząc Europę" będzie również wspierać cywilno-wojskową infrastrukturę transportu kwotą 6,5 mld euro. Celem jest dostosowanie europejskiej sieci transportowej do wymogów wojskowych i poprawa mobilności wojskowej w UE. Będzie to stanowić ważny wkład do pełnoprawnej Unii Obronnej do 2025 r.

Podwójny Ygrek wśród priorytetów

Sam fundusz jest związany z realizacją transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T). Dla efektywnej budowy tej sieci wydzielono najważniejsze korytarze do realizacji w pierwszej kolejności. Wymieniono je w załączniku I do rozporządzenia wraz kluczowymi inwestycjami, w tym w brakujące linie kolejowe. W sektorze transportu projektami flagowymi będą linia dużej prędkości Rail Baltica (w części biegnącej przez kraje bałtyckie), tunel Brenner, linie Lyon – Turyn i Evora – Merida.

Dwa z głównych korytarzy przebiegają przez Polskę: Bałtyk – Adriatyk i Morze Północne – Morze Bałtyckie. Dla Polski Komisja wyszczególnia inwestycje w tzw. „double Y” czyli układ linii dużej prędkości Ygrek (Warszawa – Łódź – Poznań/Wrocław) z linią CMK Warszawa – Kraków/Katowice. Ygrek jest elementem korytarza Morze Północne – Morze Bałtyckie, ale dotąd w korytarz wpisano tylko odcinek Warszawa – Łódź – Poznań. Teraz zostanie on poszerzony o odcinki Kalisz/Ostrów Wlkp. – Wrocław oraz Łódź – linia CMK, co lepiej go zintegruje z korytarzem Bałtyk – Adriatyk. Oznacza to że cały polski Ygrek znajdzie się w korytarzu.

Jest połączenie z planowanym CPK

Co bardzo istotne, na liście znalazły się tez połączenia linii Ygrek i CMK z „planowanym centralnym węzłem transportowym”, czyli z Centralnym Portem Komunikacyjnym „Solidarność”. Może to umożliwić pozyskanie środków z CEF na wpięcie CPK do sieci kolejowej, co rząd szacuje na 8–9 mld złotych.

W sieci bazowej „Morze Północne – Morze Bałtyckie” zapisano też odcinek Świnoujście/Szczecin – Berlin (kolejowy/śródlądowy wodny), o co starało się województwo zachodniopomorskie i niemieckie landy. Ciekawostką jest również orientacyjny wykaz korytarzy, które mają otrzymać dofinansowanie w celu zapewnienia nieprzerwanego zasięgu systemów łączności 5G „na większą skalę”. Jest wśród nich odcinek Gdańsk – Warszawa – Brno – Wiedeń – Graz – Lublana – Triest.

Dążenie do szybkiego zatwierdzenia nowego CEF

Według informacji „RK” Komisja Europejska dąży aby nowe rozporządzenie zostało przyjęte jeszcze w tej kadencji Parlamentu Europejskiego. Szybkie porozumienie nad założeniami budżetu UE i jego propozycji sektorowych jest niezbędne, aby fundusze UE zaczęły przynosić jak najszybsze rezultaty. W przeciwnym razie realizowane na dużą skalę projekty infrastrukturalne byłyby w dużej mierze dotknięte opóźnieniami. Na przykład projekt Rail Baltica musi być w stanie ogłosić główne zamówienia budowlane w 2021 r. aby zdążyć z oddaniem do eksploatacji całej linii w 2027 r.