Najnowszy raport ACI Europe dowodzi, że lotniska i komunikacja lotnicza generują 5 proc. europejskiego PKB. Ponadto wspierają wysokiej jakości edukację, równouprawnienie płci, badania naukowe oraz rozwój, a nawet wpływają na lepsze samopoczucie.
Przeprowadzona przez ekonomistów z Amsterdamu analiza 74 lotnisk, obsługujących blisko 85 proc. operacji lotniczych w 50 sondowanych krajach, podkreśla wkład branży lotniczej w gospodarkę Starego Kontynentu i dostrzega różnorodne korzyści społeczne zapisane w celach zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Europejskie lotniska i zapewniana przez porty komunikacja lotnicza generują w sumie 14 milionów miejsc pracy i 851 miliardów euro PKB. To daje rocznie 5 proc. całego PKB na Starym Kontynencie. Każde zwiększenie o 10 proc. liczby połączeń lotniczych przekłada się na pięcioprocentowy wzrost PKB na mieszkańca i również pięcioprocentowy wzrost liczby miejsc pracy.
– Obszerna analiza i dane opublikowane w raporcie wyraźnie pokazują, że tym, co odróżnia lotniska i ekosystem lotniczy od większości innych sektorów, jest ich zdolność do ułatwiania i wspierania szerszych działań gospodarczych. Skutkuje to zwiększonym handlem i produktywnością, a także większymi inwestycjami, działalnością turystyczną i wzrostem wskaźników zatrudnienia. To wyraźnie zwiększa ogólną krajową i europejską wydajność gospodarczą i oznacza tylko jedno: lotniska i komunikacja lotnicza są ważnymi czynnikami napędzającymi konkurencyjność Europy – podkreślił Olivier Jankovec, dyrektor generalny ACI Europe.
– Komunikacja lotnicza jest jednym z podstawowych filarów integracji i spójności europejskiej, a przyszłość naszego rynku w dużej mierze zależy od odporności i skutecznej dekarbonizacji naszych systemów transportowych. Raport ACI Europe potwierdza dalekosiężne korzyści ekonomiczne i społeczne związane z naszą europejską siecią lotnisk i jasno pokazuje, że musimy zapewnić, żeby zarówno polityka Unii Europejskiej, jak i polityka krajowa skutecznie wspierały i umożliwiały zieloną trajektorię wzrostu lotnictwa – zaznaczył Enrico Letta, były premier Włoch i prezes Jacques Delors Institute.
Znaczenie portów lotniczych rozciąga się na wiele warstw działalności, rozciągającej się od ekosystemu lotnictwa do szerszej gospodarki na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i kontynentalnym na różne sposoby. Jak podkreślają autorzy raportu porty lotnicze są kluczowymi aktywami strategicznymi dla gospodarki europejskiej i jej konkurencyjności.
Wpływ bezpośredni
Porty lotnicze generują bezpośrednio 121 mld euro PKB, zapewniając 1,8 mln miejsc pracy. Największa grupa, bowiem 22,04 proc. zatrudnionych związanych jest zawodowo z funkcjonowaniem samego lotniska, czyli np. personelu odpraw. 18,03 proc. to obsługa naziemna, a 17,91 proc. to personel pokładowy przewoźników operujących z lotnisk. Kolejnych 9,98 proc. działa w handlu detalicznym lub prowadzi restauracje czy punktu gastronomiczne na lotniskach, natomiast 7,14 proc. pracuje w ochronie portów lotniczych. Grupa 4,33 proc. skupia techników oraz inżynierów, odpowiadających za bezpieczną amortyzację samolotów. Z kolei grupa 3,36 proc. dba o czystość i porządek na lotniskach. 2,41 proc. pracuje w agencjach żeglugi powietrznej jako kontrolerzy ruchu lotniczego, a 1,17 w hotelach działających tuż przy lotniskach.
Źródło: ACI Europe.
Wpływ pośredni
Zgodnie z danymi z raportu porty lotnicze generują pośrednio 89 mld euro PKB, zapewniając 1,1 mln miejsc pracy. Lotniska są zależne od rozległej sieci dostawców wszystkiego, począwszy od paliwa i usług, po części samolotów, mebli, żywności, środków czystości i skanerów do kontroli. Ci dostawcy korzystają z popytu na podróże lotnicze, generowanego w portach lotniczych. To pozwala tworzyć nowe miejsca pracy w branżach wspierających działalność lotnisk.
Wpływ indukowany
Zatrudnieni na lotniskach oraz dostawcy usług lotniskowych wydają swoje zarobki na żywność, rozrywkę, inne dobra konsumpcyjne czy też na nieruchomości, wspierając tym samym szeroki wachlarz przedsiębiorców, co przyczynia się w efekcie do wzrostu gospodarczego. Wydatki w jednym obszarze wpływają na zwiększenie zatrudnienia w innych obszarach gospodarki. Ekonomiści nazywają to indukowanym wpływem funkcjonowania lotnisk, który według wyliczeń raportu generuje w ten sposób 120 mld euro PKB i 1,7 mln miejsc pracy.
Wpływ katalityczny - najważniejszy
Poza wymienionymi wyżej bezpośrednimi, pośrednimi i indukowanymi wpływami, porty lotnicze i komunikacja lotnicza, którą umożliwiają, są niezbędne dla wielu innych rodzajów działalności gospodarczej. To efekt inwestycji, handlu, turystyki oraz produktywności, które znacząco przyczyniają się do szerzej rozumianego wzrostu gospodarczego. Zdolność wspierania szerszej działalności gospodarczej odróżnia lotniska i związaną z nimi działalność lotniczą od większości innych sektorów gospodarki, skutkując tym, co ekonomiści nazywają wpływem katalitycznym. W tym przypadku twórcy raportu oszacowali nawet 346 mld euro PKB oraz 5,9 mln miejsc pracy, z czego 174 mld euro i 3,5 mln miejsc pracy generuje sama turystyka.
Jak dowodzą autorzy raportu obecność lotniska pobudza różne sektory gospodarki, którą można zidentyfikować jako efekt mnożnikowy. Katalityczny wpływ jest według nich prawdopodobnie najważniejszym pozytywnym efektem, bowiem sprawia, że lotniska i komunikacja lotnicza są krytyczne dla konkurencyjności gospodarki europejskiej i jej globalnej pozycji.
Polska i Turcja daleko za TOP5
Twórcy raportu przedstawili także wpływ gospodarczy portów lotniczych i komunikacji lotniczej na Starym Kontynencie, wyrażony w przeliczeniu na liczbę miejsc pracy związanych z branżą w każdym kraju. Czołówkę zestawienia zdominowało pięć najważniejszych krajów Europy Zachodniej. W każdym z nich liczba miejsc pracy przebija milion.
Najwięcej, bowiem 1 563 000, wygenerowały Niemcy. Podium uzupełniły odpowiednio Hiszpania (1 497 000) i Wielka Brytania (1 496 000) z niewielką przewagą kraju z Półwyspu Iberyjskiego. Czwarta Francja (1 092 000) wyprzedziła z kolei nieznacznie piąte Włochy z liczbą 1 084 000 miejsc pracy związanych z lotniskami na Półwyspie Apenińskim oraz na Sycylii i Sardynii.
Źródło: ACI Europe.
Później jest przepaść, a na jej drugim brzegu szósta Polska z liczbą 502 200 miejsc pracy wygenerowanych przez krajowe porty lotnicze. Siódma w klasyfikacji Turcja (497 600) ma niewielką stratę, ósma Holandia (418 700) trochę większą, podobnie jak dziewiąta Szwajcaria (356 900). Czołową dziesiątkę zamyka Portugalia z 295 100 miejscami pracy związanymi z lotniskami na Półwyspie Iberyjskim oraz na Azorach i Maderze.
Źródło: ACI Europe.
Nie tylko wpływ gospodarczy
Lotniska nie są tylko motorami napędowymi gospodarki. Według autorów raportu mają również szerszy wpływ społeczny, wpływając na różne aspekty codziennego życia, a tym samym przyczyniając się do ogólnego rozwoju i spójności Europy.
Lotniska i komunikacja lotnicza, którą umożliwiają, ściśle korelują z kilkoma celami zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych. Od umożliwienia młodym studentom podróżowania za granicę w celu kształcenia się, przez potencjał małych firm do wysyłania swoich produktów na cały świat, po ratujący życie transport materiałów medycznych i samych pacjentów. Jak również od wykorzenienia ubóstwa i głodu przez promowanie równouprawnienia płci, po zmniejszanie nierówności i wspieranie innowacji w przemyśle, a także infrastrukturze.
Lotniska nie tylko łączą miasta. Łączą ludzi z możliwościami, firmy z rynkami i społeczności z kluczowymi usługami. Wnioski z raportu dowodzą, że każdy dziesięcioprocentowy wzrost bezpośredniej komunikacji lotniczej jest powiązany z czternastoprocentowym spadkiem wskaźnika ubóstwa, dziewięcioprocentowym wzrostem dostępu do edukacji, pięcioprocentowym wzrostem inwestycji w badania i rozwój, a także zauważalny (+19 proc.) wzrost równouprawnienia i satysfakcji z życia. Lotniska wspierają w ten sposób stabilność społeczeństw i podnoszą ich zamożność.
Źródło: ACI Europe.
Doskonałym przykładem poprawy jakości edukacji jest Erasmus+UE, który od momentu powstania umożliwił już ponad 10 milionom studentom naukę poza granicami kraju. Ten program rozkwitł właśnie dzięki solidniej i taniej komunikacji lotniczej. Autorzy raportu podkreślają, że Erasmus+UE, wspierany mocno przez lotnictwo, przyczynił się do globalnej wymiany wiedzy i pomysłów, co jest kluczowe przy współpracy międzynarodowej.
Komunikacja lotnicza odgrywa znaczącą rolę w promowaniu równouprawnienia płci poprzez większą wymianę kulturową oraz inkluzywność. Lotnictwo działa jako potężna siła, eksponując ludzi na różne perspektywy, co zwiększa ich tolerancję i szacunek dla innych. To jest kluczowe dla stworzenia bardziej sprawiedliwego społeczeństwa, które zapewni więcej możliwości zatrudnienia dla kobiet, szczególnie na rynkach międzynarodowych. Ułatwiając interakcje komunikacja lotnicza pomaga przełamywać bariery, napędzając postęp w miejscu pracy, jak i poza nim.
Komunikacja lotnicza jest także motorem innowacji przemysłowych i rozwoju infrastruktury. Podróże lotnicze ułatwiają większe interakcje międzyludzkie i wymianę wiedzy na duże odległości. Europejskie lotniska są w ten sposób katalizatorami stworzonych innowacji, co przyczynia się do rozwoju parków biznesowych, laboratoriów, start-upów, firm technologicznych, jak i samych Airports Cities. Główne porty lotnicze na Starym Kontynencie przekształciły się bowiem już w tętniące życiem centra gospodarcze, napędzające postęp w niejednej branży. Z kolei sam wzrost liczby podróży lotniczych po kryzysie wywołanym wirusem COVID-19 pokazał jak ważne są takie wyjazdy dla dobrostanu psychicznego każdego człowieka.
Brak spójnej polityki i wąskie gardła infrastrukturalne
Co wymaga więc zmiany lub poprawy? Autorzy raportu podkreślają, że w niektórych państwach unijnych czy też Wielkiej Brytanii realizowane są rozbieżne polityki i widać brak skutecznego wsparcia dla dekarbonizacji. Nie są również rozwiązane istotne problemy z wąskimi gardłami infrastrukturalnymi, jak i w przestrzeni powietrznej. Potrzebna jest więc Europie, jak najszybciej, nowa umowa lotnicza, dzięki której uda się wypełnić wszystkie zielone ambicje.
Autorzy raportu określili w podsumowaniu
trzy priorytety dla lotnictwa Starego Kontynentu:
1. Umożliwienie skutecznej dekarbonizacji lotnictwa przy jednoczesnym zachowaniu korzyści społeczno-ekonomicznych płynących z komunikacji lotniczej.
Jak tego dokonać?
- Wdrożyć politykę SAF (zrównoważone paliwo lotnicze) ze wsparciem finansowym UE przy produkcji.
- Stworzyć jednolitą europejską przestrzeń powietrzną.
- Zachować możliwość pomocy operacyjnej dla małych regionalnych lotnisk oraz wspierać je w procesie dekarbonizacji.
- Uruchomić specjalną strategię UE na rzecz intermodalności.
2. Zabezpieczenie i wzmocnienie integralności jednolitego rynku lotniczego.
Co w tym przypadku?
- Przeprowadzić audyt przepisów UE dotyczących slotów lotniskowych.
- Zapewnić przewoźnikom swobodę w świadczeniu usług w dowolnym miejscu UE.
- Wdrożyć bardziej czytelny system ułatwień wizowych.
3. Tworzenie odpornych, zdigitalizowanych i zielonych lotnisk.
W jaki sposób?
- Dostosować unijne i krajowe polityki energetyczne do zielonych potrzeb energetycznych lotnisk.
- Unijne wsparcie finansowe przy inwestycjach wspierających innowacje w lotnictwie.
- Opracować w pełni zintegrowany unijny system testowania i certyfikacji sprzętu do ochrony lotnisk.
Zapisz
się do newslettera:
