Smartwings jako pierwsze wylądowały na Antarktydzie boeingiem 737 MAX

Stacja Badawcza Troll położona jest 235 kilometrów od wschodniej części wybrzeża Księżnej Marty, na Ziemi Królowej Maud, na Antarktydzie. Prowadzona przez Norweski Instytut Polarny stacja dedykowana jest do monitoringu środowiska i klimatu, badań naukowych czy mapowania. Pas startowy lądowiska zbudowany jest na lodowcu na wysokości 1232 metrów.

Lot poza południowym kołem podbiegunowym przebiegł sprawnie. Boeing 737 MAX, należący do Smartwings, o numerze rejestracyjnym OK-SWB, wystartował z portu lotniczego Oslo-Gardermoen w Norwegii, kierując się do Kapsztadu w Republice Południowej Afryki. Rejs odbył się z międzylądowaniem w stolicy Czadu, Ndżamenie. Z Kapsztadu samolot kontynuował lot na Antarktydę, który trwał 6 godzin. Maszyna przebywała na Antarktydzie przez dwie godziny, zanim wystartowała w rejs powrotny do stolicy Norwegii.

Załoga samolotu Smartwings otrzymywała podczas lotu, za pośrednictwem łącza danych i telefonii satelitarnej, ciągłe raporty pogodowe i aktualizacje dotyczące operacyjność lotniska. Do wykonania lądowania i startu służy pokryty lodem pas startowy o długości 3000 m. Mierzona była pokrywa lodowa pasa startowego, aby precyzyjnie zaplanować lądowanie oraz czas i długość drogi hamowania. Powierzchnia pasa startowego została przygotowana przez Norweski Instytut Polarny przed rozpoczęciem eksploatacji, aby umożliwić start i lądowanie zgodnie z producenta statku powietrznego, zachowując wszystkie zasady bezpieczeństwa.

Specjalne przygotowanie do lotu

Lądowanie na lodowcu wymaga specjalnie przeszkolonej załogi. Załoga kokpitowa rejsu składała się z trzech doświadczonych kapitanów m.in. Tomáša Nevola, Jana Šťastnego i Lubomíra Malíka. – Konieczne jest dokładne przygotowanie na taki lot. Przygotowania trwały wiele miesięcy. Sam lot, jak i lądowanie poszły gładko – powiedział, Tomáš Nevole, kapitan latający dla Smartwings i dyrektor lotu.

Piloci musieli przejść specjalne szkolenie, aby zapoznać się z okolicą i lądowiskiem. Wszyscy członkowie załogi przeszli szkolenie z przetrwania w warunkach występujących na Antarktydzie. Samolot był wyposażony w zestawy survivalowe, w tym odzież polarową dla załogi, a także kilka krytycznych części zapasowych samolotu, które były przewożone na pokładzie, gdyby jakiś komponent uległ awarii.

Ciągły monitoring pogody

Pogoda była ściśle monitorowana przez pięć dni przed operacją za pomocą prognozy niemieckich instytutów meteorologicznych DWD i AWI, które posiadają zasoby danych pogody na Antarktydzie. Do tego typu operacji służba kontroli ruchu lotniczego przydziela co najmniej jednego dyspozytora, który stale monitorował i oceniał stan lądowiska oraz pogodę, a w przypadku jakichkolwiek zmian warunków meteorologicznych pozostaje w kontakcie z załogą. Podczas lotu stan techniczny samolotu jest oceniany przez dział techniczny Smartwings z siedzibą w Pradze za pomocą zautomatyzowanego łącza danych.

Nie ma możliwości zaplanowania wykonania lotu na lotnisko zapasowe, inne niż na lotnisko Troll, które posiada cały niezbędny sprzęt, w tym m.in.: odpowiednią służbę przeciwpożarową, szyte na miarę mapy podejścia oraz doświadczony personel, prowadzony przez Svena Lidströma z Norweskiego Instytutu Polarnego, odpowiedzialny za prowadzone operacje lotnicze. Ze względu na to, że jest to tzw. lotnisko izolowane, gdzie w zasięgu nie ma innych możliwości lądowania, konieczne było uzyskanie oceny i zgody Czeskiego Urzędu Lotnictwa na wykonanie operacji startu i lądowania w tym porcie lotniczym.