Rada Europejska, która zebrała się w poniedziałek w Brukseli, debatowała o pierwszych sankcjach dla Białorusi w związku ze zmuszeniem do lądowania w Mińsku samolotu Ryanaira. Wśród konkluzji znalazło się m.in. wprowadzenie zakazu lotów dla białoruskich linii lotniczych.
Pierwotnie głównym tematem spotkania miała być koordynacja działań związanych z wychodzeniem z pandemii COVID-19, w tym kwestia niezwykle ważnych dla branży lotniczej i turystycznej certyfikatów umożliwiających łatwe podróżowanie po obszarze Unii osobom już zaszczepionym. Wydarzenia z niedzieli wymogły jednak zmianę planów, a głównym omawianym zagadnieniem stał się incydent w Mińsku.
– Wedle jednomyślnej oceny szczytu UE to był atak na demokrację, atak na wolność słowa oraz atak na naszą unijną suwerenność – powiedziała Ursula von der Leyen, szefowa Komisji Europejskiej.
Jak informuje TVN24, podczas wystąpienia otwierającego posiedzenie Rady Europejskiej przewodniczący Parlamentu Europejskiego David Sassoli wskazywał na konieczność jednolitej i zdecydowanej odpowiedzi państw UE. – Wczorajsze przymusowe lądowanie samolotu Ryanaira w Mińsku na trasie z Aten do Wilna ma bezprecedensową wagę. Reżim prezydenta Łukaszenki pozbawił wolności Ramana Pratasiewicza i jego towarzyszkę. Domagamy się ich natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia oraz możliwości opuszczenia kraju – powiedział.
Szczegółowe informacje o konkluzjach rozmów zaprezentował Bernard Leyts, rzecznik prasowy Charlesa Michela pełniącego funkcję przewodniczącego Rady Europejskiej. Rada potępiła wydarzenia, jakie miały miejsca na Białorusi i domaga się uwolnienia Ramana Pratasiewicza. Wzywa także Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) do przeprowadzenia dochodzenia w zakresie „bezprecedensowego incydentu”. Z interesujących nas najbardziej kwestii lotniczych Rada Europejska wzywa wszystkich przewoźników z Unii Europejskiej do zaprzestania lotów nad Białorusią oraz do wdrożenia środków uniemożliwiających liniom lotniczym z Białorusi korzystanie z przestrzeni powietrznej i lotnisk państw UE. Mają też być wprowadzone dalej idące sankcje gospodarcze oraz ograniczające możliwość poruszania się przedstawicielom Białorusi.
Belavia – narodowy przewoźnik Białorusi opiera swój model biznesowy na transferach między Europą a Wschodem, głównie Rosją, więc odcięcie od rynku
unijnego będzie dla niego ogromnym ciosem. Jeszcze w zeszłym tygodniu boeing 737 MAX-8 białoruskich linii lotniczych odbył
pierwszy komercyjny rejs na trasie Mińsk – Warszawa.
ICAO zdecydowało już o zajęciu się sprawą z Mińska – organizacja zapowiedziała zwołanie spotkania w tej sprawie na
27 maja, czyli w najbliższy czwartek.
Jak dotąd decyzje o zamknięciu przestrzeni powietrznej dla białoruskich linii lotniczych podjęła Wielka Brytania. Część linii lotniczych, w tym np. airBaltic, który był pierwszy, Austrian Airlines, Wizz Air czy Lufthansa zapowiedziały, że nie będą latać w przestrzeni powietrznej Białorusi.
Rzecznik polskiego rządu nazwał przyjęte konkluzje adekwatnym działaniem. – My z tych konkluzji jesteśmy zadowoleni – powiedział Piotr Mueller.