Ukraina: UIA w poważnych tarapatach. Czy LOT na tym zyska?

Wiemy już, że rok 2019 UIA zakończy stratą i będzie to kolejny słaby rok przedsiębiorstwa. Spółka próbuje się ratować i podjęła trudną decyzję o ograniczeniu siatki połączeń. Zmiany rozkładowe UIA wejdą w życie 16 listopada 2019 roku i, według informacji przewoźnika, są podyktowane „koniecznością optymalizacji kosztów oraz przywrócenia rentowności spółce”.

Jako główne czynniki obecnej sytuacji, UIA wymieniają również „sezonowe wahania popytu, dynamikę ruchu tranzytowego, zakaz korzystania z przestrzeni powietrznej Federacji Rosyjskiej oraz prognozy gospodarcze Ukrainy na najbliższe lata”. UIA planują także wprowadzić szereg zmian rozkładowych na sezon letni w 2020 roku.

Rozwój zatrzymany przez konflikt w Donbasie

UIA w 2018 roku przewiozły ponad 8 mln pasażerów, zwiększając ich liczbę o 15% w stosunku do roku 2017. Udział pasażerów tranzytowych na rozkładowych połączeniach ukraińskiego przewoźnika wyniósł wówczas 53%. Ukraiński operator wykonały w ubiegłym roku 61,5 tys. rejsów, co stanowiło 9-proc. wzrost w porównaniu z 2017 rokiem.

Poprawiająca się sytuacja przewozowa nie szła jednak w parze z wynikami finansowymi. Największym problemem były oczywiście dramatyczne konsekwencje rosyjskiej aneksji Krymu oraz późniejszej wojny w Donbasie. Znacznemu pogorszeniu uległa także sytuacja finansowa ukraińskiego społeczeństwa – ceny biletów musiały być więc utrzymywane na niskim poziomie. Dodatkowo sytuację UIA utrudnia dynamiczny rozwój tanich przewoźników. Zarówno Wizz Air, jaki Ryanair zapowiedziały uruchomienie nowych połączeń.

Zakaz lotów nad Rosją zabija rentowność

Konflikt pozbawiły UIA nie tylko dostępu do kilku lotnisk, ale także uniemożliwiły dokonywanie przelotów nad Rosją, co ma dotąd bardzo poważne konsekwencje. Samoloty tego przewoźnika muszą omijać terytorium sąsiada, co wydłuża znacząco czas lotu (tego pasażerowie nie lubią) i podnosi koszty.

Rejsy UIA z Kijowa do Pekinu trwają ok. 9,5 godziny. To niewiele więcej niż loty z Londynu czy Paryża, które są położone ok. 2 tys. km dalej od stolicy Państwa Środka. Dla porównania, z Warszawy do Pekinu leci się ok. 2 h krócej. Nakładają się na to kwestie związane z bardzo wysoką ceną paliwa lotniczego na Ukrainie – jedyny lokalny dostawca korzysta z monopolu, a do tego jest ono obłożone wysoką akcyzą, co nie ma miejsca w Europie Zachodniej.

– Ukraińskie linie są w bardzo ciężkiej sytuacji z dwóch głównych powodów – zakazu lotów nad Rosją i nad Donbasem, które praktycznie uniemożliwiają rentowną obsługę połączeń do Azji Wschodniej, oraz ograniczonego popytu krajowego związanego ze wciąż niską siłą nabywczą na Ukrainie. Przewoźnik próbował reagować na słaby rynek krajowy poprzez budowę hubu, ale z powodu ograniczeń w lotach na wschód jest to bardzo trudne. Równocześnie Kijów nie nadaje się jako hub dla lotów europejskich z uwagi na swoje położenie. Ograniczenie siatki połączeń i strat to jedyne rozsądne wyjście – mówi Dominik Sipiński analityk lotniczy ch-aviation i Polityki Insight.

UIA stara się ratować sytuację, szukając pomocy rządowej, ale trudno jest ocenić szansę na uzyskanie dodatkowych świadczeń. Linie podkreślają, że pomimo obecnych kłopotów warto wspomagać jednego z największych pracodawców w kraju i dalszy rozwój hubu na lotnisku Boryspol.

Kłopoty UIA szansą dla LOT-u?

– Na problemach UIA na pewno może wygrać LOT, bo loty ukraińskiej linii do Nur-Sułtanu (27 października UIA poinformowała o zamknięciu połączenia ze względu na zbyt duże koszty wynikające z wydłużenia trasy), Pekinu (zawieszone) czy na Kaukaz są bezpośrednią konkurencją dla LOT-u – dodaje Sipiński

Narodowy przewoźnik nie kryje swojego zainteresowania. – Polskie Linie Lotnicze LOT zgodnie ze swoją strategią rentowego wzrostu stale rozwijają ofertę nie tylko w Europie, ale także w Ameryce Północnej oraz Azji. Połączenia pozaeuropejskie mają dla naszej linii znaczenie strategiczne, dlatego też już w styczniu 2020 roku LOT zainauguruje nową trasę z Warszawy do Pekinu-Daxing oraz w sierpniu 2020 roku loty do San Francisco. Dodatkowo widzimy wymierny potencjał w połączeniach, które zostały już uruchomione. Duże zainteresowanie naszymi rejsami powoduje, iż mamy przyjemność zwiększać częstotliwość lotów do wielu destynacji, w tym tych azjatyckich. Nie inaczej jest w przypadku lotów do Kazachstanu i na Ukrainę, dlatego z uwagą przyglądamy się tym rynkom – mówi Michał Czerniki, rzecznik prasowy PLL LOT.

Wejście na rynek ukraiński nie będzie jednak łatwe. – Kryzys gospodarczy i bardzo niski poziom zamożności Ukraińców jest wyzwaniem dla każdego przewoźnika. Zauważalne są główne podróże emigracyjne i w tym segmencie LOT może zwiększyć swoje szanse, pamiętając jednak o konkurencji linii niskokosztowych, które zajęły już 1/3 tamtejszego rynku. Na dalekie kierunki póki co mało kogo tam stać. Oczywiście oferta z wykorzystaniem warszawskiego hubu powinna wtedy ulec modyfikacji, ale nie widzę tutaj i tak dużego potencjału – przyznaje Adrian Furgalski, członek zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR.