Ukraina: W 1,5 miesiąca po wojnie wznowimy kontrolę lotów

Jak stwierdził mówca, procedury dla lotnictwa cywilnego na czas spodziewanej wojny z Rosją były w Ukrainie przygotowywane już od czasu aneksji Krymu przez Rosję w lutym i marcu 2014 r. – Konsultowaliśmy je z Eurocontrol, EASA i amerykańską Federalną Administracją Lotniczą – poinformował Yarmak. Pracownicy Uksatsa byli szkoleni w tym zakresie na comiesięcznych spotkaniach, organizowanych we współpracy z SAA (ukraińską Państwową Administracją Lotniczą). Ostatni taki trening dla personelu przeprowadzono w styczniu bieżącego roku.

Nie ma przychodów…

Program zakładał możliwość izolowania niektórych części przestrzeni powietrznej i ochronę ich przeciw możliwym akcjom zbrojnym wymierzonym w lotnictwo cywilne. Na specjalny sygnał wszystkie loty cywilne miały zostać natychmiast przekierowane w celu zapewnienia ich pasażerom bezpieczeństwa. – Wydzieliliśmy też specjalne komórki, których zadaniem było utrzymanie działania najważniejszych systemów komunikacji, nawigacji i dozoru, przestawionych po inwazji na tryb jałowy – kontynuował Yarmak.

Rosyjska inwazja wiązała się dla ukraińskiej kontroli lotów z trzema głównymi wyzwaniami. Pierwszym z nich były finanse: przychody Uksatsa składały się w 99% z opłat za usługi nawigacyjne. Drugim problemem były kadry. – Z chwilą wybuchu wojny umowy o pracę ok. 70% naszych pracowników uległy zawieszeniu. Część z nich zostało zmobilizowanych do wojska – poinformował prezes. Wynikło stąd trzecie negatywne zjawisko – trudności operacyjne: na barki pozostałych 30% zatrudnionych, którym agencja musiała obniżyć pensje, spadł obowiązek obsługi systemu zarządzania ruchem lotniczym, komunikacji, nawigacji i nadzoru, kontrolowania wykorzystania przestrzeni powietrznej, kontaktów z zagranicznymi odpowiednikami, wypełniania zadań administracyjnych, logistycznych i medycznych, głównie na rzecz wojska.

Uksatsa wdrożyła środki antykryzysowe. – Wszelkie koszty ograniczyliśmy do koniecznego minimum. Podjęliśmy negocjacje z kontrahentami i kredytodawcami w sprawie restrukturyzacji płatności. Ubiegamy się też o pomoc ze strony państwa – stwierdził Yarmak. Eurocontrol zamierza powołać specjalny fundusz solidarnościowy dla Ukrainy i Mołdawii, który ma pomóc w przetrwaniu najtrudniejszego czasu. Na wsparcie mają złożyć się wszystkie państwa członkowskie. Fundusz jest w trakcie zatwierdzania.

…ani możliwości ćwiczenia

30 maja SAA zatwierdziła przygotowywany od marca plan odbudowy zarządzania przestrzenią powietrzną. – W pierwszej kolejności mają być odtworzone służby żeglugi powietrznej. Teraz rozmawiamy o tym planie i pomocy w jego wdrożeniu z Eurocontrol. Nasi partnerzy robią, co mogą, by nam w tym pomóc – podkreślił mówca.

Najważniejszą częścią planu są treningi kontrolerów ruchu lotniczego i odnawianie ich licencji. – To właśnie pracownicy są najważniejszym kapitałem każdego zarządcy przestrzeni powietrznej – zaznaczył Yarmak. Na razie Uksatsa uzyskała dla nich w związku z nadzwyczajną sytuacją zwolnienie z obowiązku spełniania wymogów ogólnolotniczych. – Musimy utrzymać ważność ich licencji, ale utrudnia to brak praktyki wobec zamknięcia przestrzeni powietrznej nad Ukrainą. Myślimy nad sposobem pokonania tej przeszkody. Prowadzimy treningi online oraz na symulatorach. Organizujemy kursy podtrzymujące zdolności językowe oraz certyfikację medyczną – wyliczył podejmowane działania prezes. Ze względu na wojnę agencja stara się jednak nie gromadzić zbyt wielu kontrolerów w jednym miejscu i czasie: najważniejsze obowiązki związane z zarządzaniem przestrzenią powietrzną są wypełniane rotacyjnie.

Wznowimy kontrolę wkrótce po wojnie

Znaczna część infrastruktury kontroli lotów oraz infrastruktury lotniskowej została zbombardowana na początku wojny. Również jej odbudowa jest w planach. – Mamy zapewnienia pomocy ze strony Eurocontrol i innych organizacji z branży. Zorganizowaliśmy grupę roboczą przy wsparciu Komisji Europejskiej – stwierdził Yarmak. Na razie zespół zajmuje się inwentaryzacją strat.

W ciągu 4-6 tygodni po zakończeniu wojny Uksatsa ma być gotowa do wznowienia działania. – Jesteśmy wdzięczni Polsce i całej reszcie cywilizowanego świata za wsparcie podczas wojny – podkreślił przedstawiciel ukraińskiego zarządcy przestrzeni powietrznej.