W pierwszym kwartale 2020 roku polski rynek przewozów lotniczych zaczął odczuwać skutki rozprzestrzeniania się epidemii COVID-19. Już w lutym spowolniła dynamika ruchu dalekowschodniego, a od połowy marca całkowicie zawieszono ruch pasażerski. W tym okresie polskie lotniska obsłużyły niecałe 8 mln pasażerów, czyli o 15 proc. mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku.
Spadki w liczbie obsłużonych pasażerów w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku odnotowały wszystkie polskie lotniska, za wyjątkiem Portu Lotniczego Zielona Góra-Babimost. Większość linii lotniczych przewiozła mniejszą liczbę pasażerów niż w pierwszym kwartale 2019 roku.
Chociaż pierwsze dwa miesiące 2020 roku można zaliczyć do udanych – w styczniu liczba pasażerów obsłużonych w polskich portach lotniczych wzrosła o 13 proc., a w lutym o 10 proc. w stosunku do analogicznych miesięcy 2019 roku – w marcu odnotowano już spadek w wysokości 62 proc. Marcowe wyniki przełożyły się na spadki w całym kwartale.
Największy polski port lotniczy – warszawskie Lotnisko Chopina – obsłużyło w tym okresie 3,1 mln pasażerów, czyli o niecałe 0,6 mln mniej niż w pierwszym kwartale ubiegłego roku. Lotnisko Chopina osiągnęło jednak wynik o 4,4 punkty procentowe lepszy niż wyniki porównywalnych portów lotniczych zrzeszonych w ACI Europe. Drugie co do wielkości lotnisko – Port Lotniczy Kraków-Balice – obsłużyło 1,5 mln pasażerów w pierwszym kwartale, a więc o 98 tys. mniej niż w takim samym okresie ubiegłego roku. Był to jednak wynik o 13 punktów procentowych lepszy niż wyniki porównywalnych portów zrzeszonych w ACI Europe. Jedynie Port Lotniczy Zielona Góra-Babimost osiągnął w pierwszym kwartale 2020 roku wzrost w porównaniu do analogicznego okresu roku 2019 – o 2,3 tys. pasażerów.
Wśród przewoźników lotniczych w pierwszym kwartale 2020 roku najwięcej pasażerów przewiózł Ryanair – ponad 2,2 mln, jednakże było to o 400 tys. pasażerów mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku. Drugą co do wielkości liczbę pasażerów przewiozły Polskie Linie Lotnicze LOT – 2,1 mln pasażerów, co jednak oznacza dla tego przewoźnika obsłużenie o 368 tys. pasażerów mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wizz Air, trzeci największy przewoźnik w Polsce, odnotował w tym okresie stosunkowo niewielki spadek, przewiózł bowiem blisko 1,7 mln pasażerów, a więc 25 tys. mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku.
Przewozy krajowe i międzynarodoweW przewozach międzynarodowych w polskich portach lotniczych w pierwszym kwartale 2020 roku odnotowano spadek liczby pasażerów w wysokości 15 proc. w stosunku do analogicznego okresu 2019 roku. Jest to jednakże wynik o 5,6 punktów procentowych lepszy niż wynik portów zrzeszonych w ACI Europe. Liczba operacji spadła w tym okresie o 12 proc. W ramach międzynarodowych przewozów regularnych przewieziono o prawie 1,3 mln pasażerów mniej, niż w pierwszym kwartale roku 2019, ale w ramach przewozów czarterowych przewieziono o 21,5 tys. pasażerów więcej, niż w analogicznym okresie 2019 roku. W ruchu międzynarodowym liderem pod względem liczby przewiezionych pasażerów pozostaje Ryanair, a następnie Wizz Air i PLL LOT, przy czym wszyscy wyżej wymienieni przewoźnicy odnotowali w tym okresie mniejszą liczbę pasażerów niż w pierwszym kwartale 2019 roku.
W ramach przewozów krajowych w pierwszym kwartale 2020 roku przewieziono o 157 tys. pasażerów mniej niż w analogicznym okresie 2019 roku, czyli odnotowany został spadek o 18,5 proc. Był to wynik o 2,9 punktów procentowych lepszy, niż wynik portów lotniczych zrzeszonych w ACI Europe. Najwięcej pasażerów w ruchu krajowym przewiózł PLL LOT (640 tys.), jednakże było to o niemal 161 tys. pasażerów mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku.
Przewozy regularneW omawianym okresie odnotowano spadek w przewozach regularnych w wysokości 16,1 proc., czyli obsłużono o ponad 1,4 mln pasażerów mniej niż w analogicznym okresie 2019 roku. Najwięcej pasażerów podróżowało na trasach do/z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Ukrainy. Ukraina to jeden z niewielu kierunków, na których w pierwszym kwartale 2020 roku odnotowano wzrosty w liczbie przewiezionych pasażerów – o 52 tys. Wzrosty można było zaobserwować też w przypadku Gruzji i Islandii.
Wśród portów lotniczych wzrosty w ruchu regularnym w pierwszym kwartale 2020 roku odnotował wyłącznie Port Lotniczy Zielona Góra-Babimost (o niecałe 2,4 tys. pasażerów). Pozostałe lotniska odnotowały spadki. Najwięcej pasażerów ogółem w ruchu regularnym obsłużyło Lotnisko Chopina w Warszawie (2,9 mln pasażerów), a następnie porty lotnicze Kraków-Balice (1,5 mln pasażerów) i Gdańsk im. L. Wałęsy (0,9 mln pasażerów).
Wśród przewoźników najwięcej pasażerów w ruchu regularnym przewiózł Ryanair (2,2 mln, ale o 404 tys. mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku), a następnie PLL LOT (prawie 2 mln pasażerów, ale o 427 tys. mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku) oraz Wizz Air (blisko 1,7 mln pasażerów, ale o 25 tys. mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku). Wzrosty w tym okresie osiągnęli między innymi przewoźnicy Jet2.com, flydubai, czy Qatar Airways. W porównaniu z analogicznym okresem 2019 roku udział przewoźników sieciowych oraz czarterowych w tym segmencie rynku spadł na korzyść udziału przewoźników niskokosztowych.
Przewozy czarteroweW ruchu czarterowymi odnotowano w pierwszym kwartale 2020 roku wzrost liczby pasażerów podróżujących z/do polskich portów lotniczych o 5,2 proc., czyli o niecałe 22 tys. pasażerów. Najbardziej popularnymi kierunkami w tym okresie były Egipt, Hiszpania i Wielka Brytania (w dużej mierze za sprawą akcji #LOTdoDomu). Na wspomnianych wyżej kierunkach odnotowano w omawianym okresie wzrosty w liczbie pasażerów. Z kolei największe spadki wystąpiły w przypadku Izraela, Turcji i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Wśród kierunków typowo wakacyjnych znajdujących się w ofercie przewoźników niskokosztowych najbardziej popularne były ponownie Hiszpania, Włochy i Malta. Mimo to, tego typu ruch odnotował w pierwszym kwartale 2020 roku spadek w wysokości 12 proc.
Wzrost liczby pasażerów w ruchu czarterowym odnotowały dwa porty lotnicze: Lotnisko Chopina w Warszawie (+68 tys. pasażerów, w dużej mierze za sprawą akcji #LOTdoDomu) oraz Port Lotniczy Bydgoszcz (niecały tysiąc pasażerów więcej niż w analogicznym okresie 2019 roku). Najwięcej pasażerów w tym segmencie obsłużyły: Lotnisko Chopina w Warszawie, Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach oraz Port Lotniczy Poznań-Ławica.
Najwięcej pasażerów w ruchu czarterowym w pierwszym kwartale 2020 roku przewiózł Enter Air (141 tys., ale o 18 tys. mniej niż w pierwszym kwartale roku ubiegłego), a następnie PLL LOT (113 tys., o 60 tys. więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, co jest skutkiem między innymi akcji #LOTdoDomu) oraz Smartwings (65 tys., o 78 tys. pasażerów mniej niż w pierwszym kwartale 2019 roku).
Przewozy towarów drogą lotnicząW pierwszym kwartale 2020 roku przewieziono 28,3 tys. ton cargo lotniczego, co stanowi wzrost o 3,8 proc. w porównaniu do analogicznego okresu 2019 roku. Wzrost ten nastąpił pomimo zawieszenia w marcu lotów pasażerskich, na których pokładach przewożona jest duża część cargo obsługiwanego przez polskie porty lotnicze. Ruch towarowy nie został zawieszony wraz z ruchem pasażerskim, a liczba operacji lotniczych cargo w całym pierwszym kwartale bieżącego roku pozostała na podobnym poziomie, co w pierwszym kwartale 2019 roku – przy czym w samym marcu 2020 roku wzrosła o prawie 10 proc. w stosunku do marca 2019 roku.
Warto przyjrzeć się miesięcznym dynamikom zmian w ilości przewiezionego cargo lotniczego – w styczniu 2020 roku odnotowano wzrost o 16,8 proc. w porównaniu do analogicznego okresu roku 2019, w lutym o 19,9 proc., natomiast w marcu wystąpił spadek o 20,6 proc. – związany przede wszystkim z zawieszeniem lotów pasażerskich, pomimo zwiększenia liczby lotów towarowych.