Ustawa o COVID-19. Bez odszkodowań za odwołane loty i przejazdy

Rządowy projekt Ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych został złożony w niedzielę późnym wieczorem. Projektem już w poniedziałek rano zajmie się sejmowa Komisja Zdrowia, na której będą także rozpatrywane dwa projekty poselskie. O zwołanie dodatkowego posiedzenia Sejmu w poniedziałek zwrócił się prezydent Andrzej Duda.

Dlaczego ustawa?

Z uzasadnienia do ustawy dowiadujemy się, że "w związku z zagrożeniem rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS CoV-2 istnieje konieczność wprowadzenia szczególnych rozwiązań, umożliwiających podejmowanie działań minimalizujących zagrożenie dla zdrowia publicznego stanowiące uzupełnienie podstawowych regulacji zawartych w szczególności w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi".

Procedowana ustawa rządowa ma określać zasady i tryb zapobiegania oraz zwalczania zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej u ludzi, wywołanej tym wirusem, w tym zasady i tryb podejmowania działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia i przecięcia dróg szerzenia się tej choroby zakaźnej. Jej zapisy będą precyzowały zadania organów administracji publicznej, definiowały uprawnienia i obowiązki, świadczeniodawców oraz świadczeniobiorców i innych osób przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażenia lub choroby zakaźnej.

Zapisy ustawy będą określały także zasady pokrywania kosztów, w szczególności tryb finansowania świadczeń opieki zdrowotnej dla osób z podejrzeniem zakażenia lub choroby zakaźnej, w celu zapewnienia tym osobom właściwego dostępu do diagnostyki i leczenia.

Regulacje dla sektora transportowego

Nowa ustawa w kilku artykułach odnosi się wprost do sektora transportowego, a zwłaszcza do lotnictwa. W artykule 5.1. mówi o tym, że mogą zostać ustalone szczególne zasady kontroli bezpieczeństwa w stosunku do personelu medycznego innego niż zatrudniony przez zarządzającego lotniskiem oraz należących do tego personelu pojazdów do obsługi pasażerów u których występują objawy chorób zakaźnych oraz innych osób, które przebywały z takimi osobami, wpisanych na listę personelu i pojazdów znajdującą się w punkcie kontroli bezpieczeństwa, zatwierdzoną przez zarządzającego lotniskiem.

W punkcie drugim artykuł ten precyzuje, że decyzję o ustaleniu szczególnych zasad kontroli lub o odstąpieniu od niej podejmuje zarządzający lotniskiem, za zgodą Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

W art. 14.1 ustawa mówi, że Zarządzający lotniskiem, zarządzający dworcem kolejowym, przewoźnik lotniczy, kolejowy lub drogowy, nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną w związku z uzasadnionymi działaniami władz publicznych mającymi na celu przeciwdziałanie COVID-19, w szczególności za brak możliwości przewozu.

W art. 14.2. znajdziemy zaś zapis, że przez okoliczność nadzwyczajną, o której mowa w przepisach Rozporządzenia (WE) 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91, rozumie się także uzasadnione działania mające na celu przeciwdziałanie COVID-19.

Nie jest jednak dla nas jasne czy ustawa krajowa może definiować zapisy rozporządzenia (WE) 261/2004. Z drugiej strony trudno sobie wyobrazić by pojawienie się sytuacji takiej jak ta wywołana przez wirusa SARS-CoV-2 nie będzie traktowana jako wydarzenie nadzwyczajne.